Algemene info bij het reisverslag.
Reisverslag Wenen – Nice (deel 4)
Biasca – Val d’Aosta.
Landen: Italië en Zwitserland
Streek: Ticino & Wallis (CH), Piëmonte (IT),
Traject: Biasca – Val d’Aosta
Periode: 04/07/19 t/m 26/07/19
Reisgezelschap: solo
Openbaar vervoer:.
Heen:
- Zaventem – Milano Malpensa met Ryanair vlucht H/T voor 91,33€ inclusief ingecheckte bagage (10kg – 6€ en gereserveerde zitplaats (6€).
- Milano Malpensa – Biasca (30€)
- Albergo della Post (90CHF, vlak tegenover station en dus lawaaierig)
Terug:
- Pont Saint-Martin – Milano Centrale (13€),
- Milano Centrale – Milano Malpensa (13€)
- Hotel Corado Malpensa**** (58€, incl. ontbijt, luchthaventransport)
- Milano Malpensa – Zaventem –met Ryanair vlucht H/T voor 91,33€ € inclusief ingecheckte bagage (10kg – 6€ en gereserveerde zitplaats (6€).
Logies:
- Berghutten eigendom van CAI of privaat. Lager is goedkoper dan Zimmer (kamer, maar je hebt iets meer privacy en bescherming tegen snurkers of andere lawaaimakers, maar het blijft relatief. In een hut van de bergsportvereniging kan men je geen overnachting weigeren als je lid bent, maar dat kan op een noodlager zijn, als de hut officieel vol zit.
- Enkel het hotels gedurende de eerste laatste nacht werd geboekt via booking.com of www.ryanair.com . De rest werd telefonisch gereserveerd vanuit de voorgaande hut door de uitbater van deze hut (Prijzen tussen 50 en 60€ in Italië, 90 CHF in Zwitserland, voor een kamer met ontbijt)
Reizen kost:
- Italië: middag- of avondmaal: ca 20,00€
- Zwitserland: ca 15 CHF ’s middags in een stad of dorp met concurrentie, 25 à 30 CHF ’s avonds
- Pizza: 7,00 à 15,00 € (Italië), 15 à 25 CHF (Zwitserland)
- Sla ca 2,50 à 5,00€
- Taart ca 3,00€ (Italië), 5 CHF (Zwitserland)
- Rode wijn: 3,40 tot 7,00€ per 25cl (Italië), 3 CHF voor 10cl in Zwitserland
- Bier/water/frisdrank 50cl: 5 CHF (Zwitserland, bier is dus even duur als water L en veel goedkoper dan wijn)
Totaal reisbudget: ca.1250 € (relatief duur wegens meerdere dagen in Zwitserland)
Betalingswijze:
- Cash
- Elektronisch betalen in de hotels is meestal mogelijk. (Visa/Maestro) In Zwitserland houdt men verdacht veel van cash betalingen L.
- Bancontact (problematisch gedurende het eerste deel van de GTA. Resultaat: vertrekken met heel veel cash in EURO en in mindere mate CHF)
- Visa/Mastercard (wordt aanvaard, eventueel mits een toeslag, maar reken er niet op). Sommige hotels rekenen erop via booking.com . Dit staat in de betalingsdetails: betaald op voorhand, geen annulering mogelijk, of u hoeft zich geen zorgen te maken over de betaling, geniet maar van je vakantie (hier dien je enkel de verblijfstaks cash te betalen).
Reisliteratuur:
Rother gidsen www.rother.de :
- Alpenüberquerung Wien – Lago Maggiore (nieuw sinds zomer 2017)
- Een recente (2019 – derde editie) en uitgebreide uitgave bestaat er nu bij Rother: GTA Grande Traversata delle Alpi (rother.de ) (met GPS-coördinaten en een tracklog voor de volledige hoofdroute.) Naar mijn mening op dit ogenblik de beste en vooral meest gedetailleerde gids. Geen enkel risico om te verdwalen. Gezien de wisselende kwaliteit van de markeringen op het terrein is dit soms geen overbodige luxe, voor wie niet graag extra kilometers maakt.
- Via Alpina (via-alpina.org )
Stafkaart: enkel de digitale reliëfkaarten in het toestel Garmin 62 ST GPS, samen met de geselecteerde kaarten uit de bundel Alpen via htpps://freizeitkarte-osm.de . Dit toestel kan 10.000 Tracklog points opslaan. Het weegt 200gr met batterijen en verbruikt 2 AA batterijen per drie dagen indien je niet logt. Gezien ik hoofdzakelijk gebruik maakte van hotels, gebruikte ik oplaadbare batterijen en het ladertje bij mijn Nikon fototoestel.
Internet:
http://www.rifugiinpiemonte.it
http://www.klingenfuss.org/gta_nord.htm
www.ratp.fr (metro Parijs)
www.tilo.ch of www.trenord.it (Verbinding Milaan – Biasca)
Persoonlijke gegevens:
Man, 1,79m 75kg
Reisverslag Wenen – Nice (deel 4)
Biasca – Val d’Aosta.
Inleiding:
Na 3 maal de Alpen doorkruist te hebben van noord naar zuid (München-Venetië, Öberstdorf –Verona en GTA en een doorsteek van de Pyreneeën via de HRP, moet een mens maar iets nieuws verzinnen. Op de GTA ontmoette ik een vrouw die van Wenen naar Nice onderweg was in één seizoen. Een interessante uitdaging, maar gezien ik niet over zoveel vakantie beschik zonder loopbaanonderbreking te nemen, heb ik besloten om het project op te splitsen in 5 delen. Dit is het verslag van het vierde deel.
Daar waar München – Venetië een tocht betreft van 3 weken alpien en 1 week “vlak” met een totaal te overwinnen hoogteverschil van ca 25000 hoogtemeters en de E5 Oberstdorf -Verona afklokt op ongeveer 21000 hoogtemeters, dien je voor het eerste deel van Wenen – Nice (Wenen – Rosenbach) te rekenen op minstens 23000 hoogtemeters in combinatie met een afstand van in totaal 520km, en dat in 21 dagen. Voor deel 2 (Rosenbach – Merano) klok je af op 420km in combinatie met ruim 25.000 hoogtemeters.
Voor deel 4 (Biasca – Val d’Aosta) begin je met een klim uit het dal van 2000m vanuit het dal. En voor wie geen zin heeft om te overnachten in een zelfbedieningshut, komt daar nog een afdaling van 1400m bij. En dus komt het erop aan om de grenzen van je lichaam te kennen en deze vooral niet te overschrijden.
Omwille van familiale redenen diende ik, in 2019 eerder op reis te gaan dan voor mij gebruikelijk is. Vroeger vertrekken betekent in de regel meer problemen met sneeuwresten. Uit conversatie met de plaatselijke bevolking vernam ik dat mei 2019 uitzonderlijk koud was in de desbetreffende regio, waardoor er nog veel oude sneeuw aanwezig was in de hogere regionen van de GTA en omgeving.
Mijn oorspronkelijk plan was om vanuit Lavizzara via de Rifugio Poncione di Braga (2003) naar Robiei te gaan en vandaar door te steken naar de GTA aan de Rifugio Margaroli. Dit betekende echter dat ik 3 dagen boven de 2600m zou moeten gaan. Gezien de sneeuwlast werd mij dit afgeraden, en ik heb dat advies ook opgevolgd. Uiteraard had ik thuis reeds een alternatieve route uitgezet, die iets lager bleef en daardoor meer sneeuwvrij was.
De eerste etappe op de GTA, Dag 069 Alpe Devero – Alpe Veglia, na mijn beslissing om mijn plannen bij te sturen, was toch nog een harde dobber, hoofdzakelijk omwille van slechte aanduidingen op het terrein. Voor details verwijs ik naar de beschrijving van de desbetreffende etappe. Verderop ben ik geen noemenswaardige moeilijkheden meer tegengekomen omwille van oude sneeuw.
Flexibiliteit in de planning en kennis van de eigen beperkingen en kunde blijken eens te meer van doorslaggevend belang bij het uitvoeren van bergtochten, zeker wanneer dit vroeg in het seizoen gebeurt. Ga in de bergen, maar kom vooral terug (levend!)
GTA, zeven jaar later:
Daar waar ik in 2012 hoofdzakelijk alleen onderweg was op de GTA en daardoor ook hoofdzakelijk alleen sliep, was dit in 2019 anders. In 2019 was mijn gezelschap Duitse en Duitstalige Zwitserse mannen en koppels tussen de 60 & 70 jaar.
Blijkbaar kunnen deze mensen hun eigen kunnen niet meer correct inschatten. Het resultaat hiervan is dat zij 2 à 3 uur meer tijd nodig hebben dan de in de gids opgegeven tijden voor een dagtocht van ca 6u. Bijkomend probleem is dat de trajecten op de GTA verderop soms verlengen tot 8u, en als je daar nog eens 3uur of meer extra aan toevoegt, bestaat het gevaar dat je jezelf als bergwandelaar in gevaar brengt. Uit de reacties van deze reisgenoten, begreep ik ook dat ze fysieke moeilijkheidsgraad van de GTA zwaar onderschat hebben.
Ikzelf zie mij geen GTA meer te lopen eenmaal ik die leeftijdscategorie zal bereiken. Ik zal het misschien nog wel fysiek aankunnen, maar zal ik het dan ook nog leuk vinden? Ik acht de kans klein. Ik merk nu reeds dat mijn tempo verlaagt, zeker op zeer warme dagen. En gezien die met de opwarming van de aarde zullen toenemen…
Vooral de E5 Oberstdorf -Verona alsook München-Venetië lijken mij prettigere alternatieven, gezien het aantal overnachtingpunten groter is en je beter je eigen tempo kan kiezen, zodat het met het toenemen der jaren toch nog vakantie blijft.
Bij mijn medereizigers in de leeftijdscategorie 60 à 70 jaar heb ik de sporen gezien in de vorm van verwondingen opgelopen bij glijpartijen in de sneeuw, omdat zij vasthielden aan hun oorspronkelijke plan om de GTA te lopen vanaf zijn normale startpunt, zoals beschreven in de Rother gids, zijnde de Alpe di Cruina, waarbij gedurende de eerste twee à drie dagen minstens 2 passen van 2600m overwonnen dienen te worden.
Belangrijk is dus om niet alleen je eigen lichaamsgewicht laag te houden, maar ook je rugzakgewicht zo veel mogelijk te beperken. Ken ook je materiaal: goede schoenen en vooral een paar stokken zijn onontbeerlijk.
GTA & de Tijgermug:
Toen ik mij 14 dagen na deze reis aanbood voor bloeddonatie bij het Rode Kruis, werd ik geweigerd omwille van de Tijgermug. Er moet namelijk voor het Rode Kruis één maand tussen het einde van de reis en de bloeddonatie liggen voor bestemmingen in Noord-Italië en meerbepaald steden in en rond de Po-vlakte.
Vooral op mijn laatste echte hooggebergte dag, zijnde tussen de Rifugio Coda en Trovinasse was ik verbaasd te moeten vaststellen dat er muggen aanwezig waren op een hoogte van boven de 2000m. Bij mijn weten heb ik dat nog nooit eerder meegemaakt. En het ging heus niet over een verdwaald exemplaar. Ze waren talrijk genoeg en vooral veel agressiever dan wat wij gewoon zijn van onze lokale “huismug”. Je kan ze eerder vergelijken met Scandinavische muggen, voor wie daar ervaring mee heeft. Alleen kunnen deze exemplaren tropische ziekten overbrengen. Vandaar dat men daar bij het Rode Kruis beducht op is.
En dus kan je maar beter een DEET-spray van minstens 30% werkzaam bestanddeel meenemen, vooral voor de delen van de GTA rond de Po-vlakte.
Dergelijke producten zijn verkrijgbaar van het merk Tropenzorg in de betere buitensportzaak. Maar ook bij Decathlon is reeds een “Huismerk” product verkrijgbaar, dat voldoende sterk is.
Fysieke voorbereiding:
Hoe beter je fysieke conditie bij het vertrek, hoe groter de kans is, dat je van je reis zal kunnen genieten. Misschien heeft het bij mij met het toenemen der jaren te maken, maar ik geraak steeds meer overtuigd van de noodzaak van een goede fysieke voorbereiding. Wandelen in de Ardennen is goed, maar het gevoel van een klim 2500m in combinatie met een afdaling van nog eens 1000m kan je er toch niet evenaren. Een bij de Klim- & Bergsportfederatie gewaardeerde kuitenbijter is het GR traject Bouillon-Vresse, waar je qua stijgenings- en dalingsmeters en beetje in de buurt komt van de normale dagtrajecten.
In 2007 ben ik 10kg afgevallen, om de simpele reden dat je niet alleen elke kilo uitrusting die je meedraagt moet torsen, maar ook elke kilo overgewicht. En dus heb ik mijn BMI tot onder de 25 gebracht en die zal daar vanaf heden ook blijven.
Uitrusting en voeding:
Kledij op het lichaam:
– schoenen:
Voor langer tochten met een redelijke technische moeilijkheidgraad, maak ik heden meestal gebruik van een combinatie van 2 schoenen, namelijk:
- Een paar approach schoenen type A (The North Face Hedgehog Fastpack GTX)
- Een paar bergschoenen van het type C (La Sportiva Evo Trek) voorzien van een Vibram Mulaz zool. Deze heeft zeer goede contacteigenschappen op natte stenen, maar slijt wel snel, waardoor deze redelijk duur in het gebruik zijn. Ik heb de schoenen slechts een vijftal uur gedragen aan mijn voeten en ze voor het overige meegedragen in de rugzak. Dit heb ik vooral gedaan op de trajecten: Fondovalle – Alpe Devero & Alpe Devero – Alpe Veglia. Voor het overige heb ik zowat alles kunnen uitvoeren op de approach schoenen. Dit wijst op meestal droge weersomstandigheden en ook een perfecte kennis van wat de schoenen aankunnen in combinatie met een paar wandelstokken.
- Als alternatief voor de bergschoenen van het type C kunnen ook een paar bergschoenen van het type A/B (Lowa Renegade Mid) voorzien van een normale Vibram zool overwogen worden, vooral als men later op het seizoen vertrekt, gezien er op dit traject weinig echt technische stukken zijn.
– stel sokken: bij voorkeur 2 van goede kwaliteit (Decathlon Quecha Forclaz 900, 25€ per 2 paar, wat relatief duur is, maar ik liep er blarenvrij mee, mogelijks ook te danken aan de verbeterde Hedgehog Fastpack)
– bermuda (mijn persoonlijke voorkeur, maar je wordt vreemd aangekeken. Nadeel: je hebt meer last van de soms weelderige plantengroei. Opletten voor brandnetels, berenklauw en teken. Vooral voor dit laatste kan een lange broek je een vals gevoel van veiligheid geven. Na elke passage door lang gras je benen controleren is geen overbodige luxe, en dan mis je er nog… Vooral in de recent (5 à 10 jaar) gekapte bossen, met veel grassen en andere bodembedekkers, die niet begraasd worden L. Een mogelijk alternatief voor dit deel betreft een lange broek van het merk Ayacucho, verkrijgbaar bij A.S Adventure, welke voorzien is van een verfstof waaronder een insecticide is gemengd. Hierdoor is deze stof minstens 3 jaar werkzaam.)
– synthetisch ondergoed: slip (mijn voorkeur gaat naar de microvezel van Nur Die) en T-shirt met lange of korte mouwen ( te koop: soms in Aldi, altijd in Decathlon of de klassieke buitensportzaken)
– sporthemd met zonnefactor 30 (Aldi of AS Adventure Ayacucho AM Shirt met anti-mug behandeling, werkt meestal ook tegen teken)
– zonnehoedje (Decathlon, met zeer brede rand)
Kledij in de rugzak:
– lichte fleece
– Gore-tex jas met kap of regenhoed (Outdoor Research). (Gore-tex geniet nog steeds de voorkeur, maar wie afgeschrikt wordt door de hoge aanschafprijs kan voor redelijke alternatieven terecht bij Decathlon)
– een zonnebril met hoge filteringgraad, zonnecrème (beschermingsfactor 20 of hoger) en eventueel lippenzalf met beschermingsfactor)
– reserve synthetisch T-shirt en slip
– stel reserve sokken
– zomertrekkingbroek (Mammut met Schoeller Dryskin, Decathlon of AS Adventure Ayacucho AM Pants met anti-mug behandeling, werkt meestal ook tegen teken).
– stel lage wandelschoenen type A met Gore-tex tegen de regen en het natte gras (zie hoger)
Andere uitrusting:
– telescopische wandelstokken (ontlasten de knieën bij het dalen) Koop bij voorkeur stokken van de merken Leki, Komperdell of Decathlon als goedkoper alternatief. Besteed aandacht aan het materiaal van de handgrepen (geen hard plastic) en mijd vooral stokken met een gesp in de polslus. Bij langdurig gebruik gaat die gesp irriteren.
– stijgijzers (niet nodig tenzij je extreem vroeg zou vertrekken).
– rugzak van ca. 60 liter (Quecha Symbium 60 van Decathlon) Ondanks dat er bij die rugzak een regenhoes zit, steek ik toch nog altijd alles in plasticzakken gesloten met metaalclip. Kleine zaken en dagrantsoenen gaan in diepvrieszakken van Aldi.
– een donzen slaapzak (niet nodig, een zijden lakenzak volstaat)
– 1 handdoek van 50 x 30 cm, bij voorkeur in microvezel (droogt sneller en geeft minder geur af, wanneer hij niet goed gedroogd kan worden. Reeds verkrijgbaar bij Aldi)
– 1 washandje met 100ml douchezeep en shampoo, een reistandenborstel met kleine tube tandpasta (een bijna lege tube sparen voor op reis kan ook), een tube scheerzeep van Nivea of Somersets English Shaving Oil (AS Adventure 15ml) en wegwerpmesjes of reisscheerapparaat op batterijen/netstroom.
– een paar pakjes papieren zakdoekjes, doet dubbel dienst als toiletpapier
– bij voorkeur een drinkzak met slang met een gezamenlijke inhoud van 3 liter (Enkel aan de hutten ben je verzekerd van min of meer goede kwaliteit van water. Bij andere bronnen heb je geen garanties inzake de kwaliteit van het water, en dan heb ik het vooral over fecale besmetting door vee L.)
– waterfilter van Care Plus/Sawyer met bijbehorende drinkzak. Op 25 jaar zonder slechts één maal pech gehad, maar toch…
– micro zak- of hoofdlamp om het toilet te vinden in het donker
– persoonlijke apotheek: rekverband, steriele doekjes, ontsmettingsmiddel, wondpleisters, schaartje, sporttape, Compeed, ibuprofen, Dafalgan (paracetamol), Rinomar (tegen neusloop) Imodium (generisch: loperadomine tegen diaree), tekentang, (zie hoger). Budgettip voor wie dicht bij de Nederlandse grens woont: paracetamol, loperadomine & ibuprofen zijn voorschriftvrij en spotgoedkoop te verkrijgen in de Lidl in Nederland.
– reserve plasticzakken
– naald en draad
– tube handwaszeep (1 voor 2 personen)
– GSM (dekking niet overal verzekerd) of Thuraya satelliettelefoon voor wie het kan of wil betalen. Een Spot Gen 3 of soortgelijk toestel is ook een optie.
– oriëntatiemiddelen: stafkaarten (zie hoger), kompas en/of GPS.
– muggenproduct (zie hoger)
Voeding:
Het ontbijt is in de meeste hotels in Zwitserland (kaas & vlees) is meestal veel beter dan in de Italiaanse hotels (enkel zoet). In veel hotels en zelfs al in veel hutten vind je een ontbijtbuffet, waar je jezelf vrij kan bedienen. In tegenstelling tot mijn normaal eetgedrag thuis, eet ik in de bergen zeer grote ontbijten, omwille van het grote calorisch verbruik in de loop van de dag. Met een goed ontbijt geraak ik tot aan de middag. In hotels waar het brood individueel aangeboden wordt, dien je bij te vragen en ook alles te eten, wat er verkrijgbaar is, inclusief cornflakes of andere populaire ontbijtgranen.
Indien je dit doet, dien zelf je minder mee te dragen en/of supplementair aan te kopen en kan je meestal tot aan de middag voort. Reken voor een lunchpakket in hotel of hut op 8 à 10€.
Sommige hutten bieden nog zeer magere ontbijten aan en daarom moeten ze dan ook niet verwonderd zijn dat ze klanten verliezen aan hotels in het dal, met hun groter comfort en ontbijtbuffetten en vergelijkbare prijzen voor wie niet persé in een viersterrenhotel wil slapen.
Tijdens deze reis heb ik dus enkel wat noodvoorraad meegesleurd. Volledigheidshalve geef ik nog mijn gebruikelijk verkorte cursus voedingsleer mee :-).
Ikzelf weeg ca. 75 kg. Wie zwaarder is, zal in verhouding iets meer nodig hebben.
Een menu moet voldoende gevarieerd zijn en moet uiteraard voor jou aanvaardbaar zijn.
Weet echter dat ik thuis ook wel iets anders eet dan dit.
Veel sportvoeding vermeldt reeds de samenstelling. Indien je deze niet terugvindt op de verpakking, zal je gebruik moeten maken van een algemene lijst met de samenstelling van voedingsmiddelen.
Die vind je terug in een boek over dieetleer in de bibliotheek of op het internet. Als je weet dat 1gr proteïnen of eiwitten overeenkomt met 17 kJ of 4kcal, 1 gr vet met 38 kJ of 9 kcal en 1 gr koolhydraten met 17 kJ of 4 kcal, dan kan je zelf aan de slag.
| Naam: | Gr.: | Prot./
100gr: |
K.hydr./
100gr: |
Vet/
100gr: |
Cal/
100gr: |
KJ/
100gr: |
Prot: | K.hydr: | Vet: | Tot Cal: | Tot KJ: |
| Mueslireep | 63 | 5,5 | 77 | 9 | 418 | 1765 | 3,465 | 48,51 | 5,67 | 263,34 | 1111,95 |
| Energie Bar | 80 | 5,4 | 72,3 | 9,2 | 392 | 1653 | 4,32 | 57,84 | 7,36 | 313,6 | 1322,4 |
| Chocolade noten | 40 | 9,2 | 49,7 | 36 | 564 | 2353 | 3,68 | 19,88 | 14,4 | 225,6 | 941,2 |
| Snickers (Foré) | 50 | 10 | 50,9 | 27,9 | 500 | 2090 | 5 | 25,45 | 13,95 | 250 | 1045 |
| Peperkoek | 40 | 3,2 | 74 | 1 | 323 | 1371 | 1,28 | 29,6 | 0,4 | 129,2 | 548,4 |
| Totaal: | 273 | 17,745 | 181,28 | 41,78 | 1181,74 | 4968,95 | |||||
| %: | 6,50% | 66,40% | 15,30% |
De chocolade is meestal van Ritter Sport (Makro). Alternatieven vind je ook bij Lidl of Aldi. Energy Bars vind je soms bij Aldi, maar in elk geval vind je die van Isostar bij Makro of sportzaken. Foré (namaak Snickers) vind je bij Aldi. Koop harde Muesli repen en geen zachte, want daar blijft niet veel van over na een verblijf in je rugzak. Of je moet ze in een doos steken en dat weegt weer extra.
Reservatie van hotels & hutten:
Voor dit deel van deze reis heb ik bijna geen overnachting vanuit België gereserveerd. Daarbij werden slechts hotels geboekt aan het begin (Biasca) en het einde van de tocht (Milaan Malpensa), en dit via www.booking.com . Een paar werden telefonisch gecontacteerd. (Prijzen tussen 50 en 60€ voor een kamer met ontbijt)
Volledigheidshalve geef ik de telefoonnummers vermeld op de eigen website van het overnachtingspunt of andere bron op het internet op. Controle of navraag naar een actieve uitbating van een zaak is zeker op de GTA belangrijk. Check de site van http://www.klingenfuss.org/gta_nord.htm voor de laatste stand van zaken op dat vlak.
Weet echter dat sommige hutten moeilijk bereikbaar zijn. Weet dat het in praktijk soms moeilijk is om zelfs gewone GSM nummers te bereiken, gezien wij een internationale verbinding moeten opbouwen. Afzeggen van gemaakte reservaties in hutten kan probleemloos in de hutten. In hotels worden daar soms kosten voor aangerekend (zie site van Booking).
Oriëntatie – GPS:
Met een GPS toestel alleen ben je niet veel. Je moet het voeden met data.
In het verslag wordt naar deze punten verwezen door een Garmin volgnummer (WNDDDXX).
De tracklogs zijn deels afkomstig van de Via Alpina, deels van Rother gidsen met tracklog en deels van tracklogs, gevonden op het internet en eigen verbindingen tussen voorgenoemde trajecten, opgebouwd via de Freizeitkarten. Zowel de tracklogs van Rother en zeker die van de Via Alpina zijn naar mijn smaak te weinig gedetailleerd. Het is aan te raden om deze zelf te verbeteren op basis van de Freizeitkarten, die in praktijk veel betrouwbaarder blijken te zijn dan de eerder genoemde tracklogs. Zeker in mistige omstandigheden is dit aangenaam.
Daarnaast moet je overnachtingspunten vinden op wandelafstand, waarbij je soms moet afwijken van de ideale lijn. Veel routes van de Via Alpina volgen de graad, en dat levert dus veel hoogtemeters op. Een verstandige keuze van route in functie van het aantal hoogtemeters dringt zich dus op.
Wie zijn huiswerk gedaan heeft, zal op het terrein weinig problemen tegenkomen, qua oriëntatie.
Opgegeven hoogtemeters:
De opgegeven hoogtemeters werden bepaald op basis van de op het terrein gemaakte tracklogs op het terrein. Een geaccumuleerd effect van meetfouten is niet uit te sluiten. Een opgave op basis van referentiehoogtepunten betekent meestal een grove onderschatting van de effectieve hoogteverschillen. Gezien de GPS permanent aanstond, zouden de meetfouten echter zo beperkt mogelijk moeten zijn.
In praktijk heb ik vastgesteld dat een tracklog welke gemaakt werd op het terrein resulteert in kleinere meetfouten dan een die thuis gemaakt werd op een digitale kaart.
Via Alpina:
De Via Alpina volgt heel vaak de graadroute of de meest spectaculaire route. Tijdens een meerdaagse trektocht is dit niet altijd ideaal, tenzij je jong en zeer enthousiast bent. Dit leidt namelijk tot zeer veel hoogtemeters en dus heb ik ervoor gekozen om niet overal het voorgestelde traject te volgen en te kiezen voor iets meer realistische totalen van hoogteverschillen.
Alpenüberquerung Wien – Lago Maggiore:
Dit betref een nieuwe gids, eerste uitgave van de zomer van 2017. In combinatie met de gids van de GTA (Grande Traversata delle Alpi – in 2 verslagen terug te vinden op deze site) vormt deze gids een kant en klare route van Wenen naar de Middellandse Zee.
Elke auteur maakt keuzes, net zoals ik keuzes gemaakt heb in de planningsfase en de uitvoering van deze tocht. De keuzes door de auteur gemaakt lijken mij op kaart fysiek en technisch lastiger dan bepaalde keuzes welke ik maakte inzake trajectkeuze. Dit is vooral het geval in de buurt van de Drei Zinnen Hütte, de Rifugio Lagazuoi en de Sellagruppe. Voor het eerste deel van deze tocht is dit ook nog het geval in het Triglav gebergte.
De fundamentele vraag die zich stelt bij de trajectkeuze is de volgende: zoek je een traject dat je met een grote mate van waarschijnlijkheid zal kunnen afwerken in alle weersomstandigheden, wat noodzakelijk is in het geval van een doorlopende trektocht of voer je dit uit in kortere stukjes als het mooi weer is. Indien je zoals de auteur reeds in Oostenrijk woont is deze laatste optie veel gemakkelijker realiseerbaar en kan je kiezen voor technisch moeilijkere trajecten. Maar als je als Laaglander eerst duizend km moet reizen om je bestemming te bereiken, dien je misschien een veiliger scenario in overweging te nemen en de keuzes die door mij gemaakt werden te overwegen.
Heenreis:
Zie hoger.
Dag 062-63 Biasca – Sonogno |
26,4km | +2050 | -1400 |
Met rust: 13u30’, zonder rust: 12u30’
Je verlaat het station of de Albergo della Post of het station en keert in noordelijke richting terug richting centrum van Biasca. In de omgeving van het station vind je 2 grotere warenhuizen: een Migros (WN06140) en een Lidl (WN06138).
Je gaat via een tunnel onder het spoor en bereikt een rotonde in het echte centrum van Biasca. Hier vind je ook 2 hotels in de omgeving: WN06137Svizzero & WN06136 Al Giardinetto. Hier bereik je tevens terug het traject van de Via Alpina. Verwacht echter geen aanduidingen in die zin.
Je dwarst de rivier Brenno. Dit kan zowel langs de normale brug als via een historische Ponte Vecchio. Aan de volgende rotonde ga je naar links, en onmiddellijk na de spoorweg onderdoorgang, sla je rechts af in een veldweg. Voor een voetbalveld sla je links af. Je dwarst en brugje en voor het spoor ga je naar links om het dan te dwarsen samen met de A2 langs de bedding van de Brenno, vlka voor zijn monding in de Ticino. Je volgt deze laatste stroomopwaarts tot het dorpje Personico. Deze aanloop is al goed voor 5,5km.
Hier vind je de eerste aanduiding naar de Capanna d’Efra. Dit pas is weinig belopen, en dat merk je vooral in de kwaliteit van de aanduidingen op het terrein en het feit dat het pad in het boomloze deel sterk overgroeid is. In combinatie met een klim van ruim 1850m is dat een stevige dobber. De heersende omgevingstemperatuur maakte deze beproeving zeker niet minder voor een eerste dag op het terrein.
Aan een wegwijzer nabij GPS WN06205 Personico (1u), verlaat je de hoofdweg naar links. Op een T-splitsing sla je links af en aan een volgende wegwijzer verlaat je het asfalt voor een pad. In de klim raak je het asfalt nog eens in een haarspeldbocht in de weg, maar je vervolgt tot aan de wegwijzer nabij GPS WN06209, alwaar je het asfalt naar links volgt.
Vlak voor het Lago Della Val D’Ambra (WN06211), vind je een rustbank met uitzicht op een hoogte. Je verlaat hier het asfalt en slaat rechts af in wat een bosweg wordt.
Op een hoogte van ca. 780m vind je een eerste alm met een private hut (WN06212).
Op een hoogte van ca. 860m vind je een tweede alm met een meerdere private hutten (WN06215). Tussen de tweede en de derde alm wijkt het pas op het terrein af van de tracklog op de digitale kaart. Op een hoogte van 900m passeer je een derde alm, alwaar je tussen de hutten laveert. Wat verder paseer je een vierde alm op enige afstand.
Vervolgens daal je terug een stukje af om de rivier te dwarsen via een brug (WN06219).
Na de brug is het wat zoeken op de alm naar het juiste traject. Bij GPS WN06220 vind je een wegwijzer aan de bosrand. Hogerop heb je mogelijks last van afwijkingen op je GPS.
Op een hoogte van ca 1040m dwars je opnieuw de rivier via een brug (WN06223) en wordt het pad moeilijker om volgen, gezien het weinig belopen is. Op een hoogte van ca 1060m bereik je en eerste hut (WN06224). Op ca 1200m een tweede (WN06225).
Op een hoogte van ca 1360m verlaat je het bos en bereik je een waterrijke en sterk begroeide kom, die niet begraasd is. Je vordert hier heel moeizaam, vooral omwille van de rododendronstruiken. Het pad volgt een zeer slingerend traject door de boomloze helling. De stijgingsgraad is hoog en in combinatie met de hoge temperatuur is het lastig klimmen.
Vanaf een hoogte van ca 2000m, na de laatste beek (WN06230), bereik je een meer open en begraasde zone, wat het vorderen veel vergemakkelijkt. Je klimt probleemloos verder tot op de pas (WN06231), die je bereikt na zowat 7u30 klimmen.
De afdaling naar de Capanna Efra (WN06301) is relatief gemakkelijk.
Capanna Efra (WN06301):
Zelfbedieningshut met beperkte bevoorrading, 25 bedden met dekens, keuken met gas en stromend water, douche, toiletten. (17 CHF)
Ik was verrast over de drukte aan deze hut, maar eenmaal je het pad gezien hebt vanuit het dal, is dat niet zo heel erg verwonderlijk. Voor de afdaling werd 3u opgegeven op de wegwijzer aan de hut. Dit leek haalbaar en dus heb ik nog dezelfde dag de afdaling ingezet.
Tijdens de afdaling, kwam ik nog veel steigers tegen, waardoor de hut behoorlijk vol zou geweest zijn. Veel van de steigers leken mij low-budget reizigers, die hier voor het weekend omhoog kwamen.
Hoe lastig en moeilijk de klim vanuit Biasca was, zo gemakkelijk is de afdaling richting Frasco en Sonogno. Het pad is een bijna perfecte trap, netjes gelegd in natuurstenen. Het Lago D’Efra (WN06302) kon je reeds onder je zien liggen in de afdaling van de col naar de Capanna Efra (WN06301). Vandaar daal je verder af in noordelijke richting.
In het bos bereik je de beding van de Efra (rivier), die je volgt in westelijke richting. De afdaling blijft probleemloos tot je terug de bewoonde wereld bereikt in Frasco. Vanafhier volg je het asfalt in noordwestelijke richting tot Sonogno.
In Sonogno vind je de Albergo Alpino, zowat het centrum van alle leven in Sonogno, met daarnaast een echte bakkerij.
Ristorante Alpino:
Tel: 0041 91 746 11 63
Kamer met gemeenschappelijk sanitair, met ontbijt: 45 CHF.
Pizza : 16 CHF
33cl witbier: 4 CHF
Goedkoop!!! Nadeel: veel vliegen in het interieur.
Cash only!!!!!.
Dag 064 Sonogno – Prato Sornico |
16,3km | +1250 | -1400 |
Met rust: 10u30’, zonder rust: 9u30’
Je verlaat het Ristorante Alpino naar rechts en op het eerste kruispunt ga je naar links. Je bereikt de rivier Redorta en volgt deze stroomopwaarts tot aan de parking (WN06403A). Vanaf de parking gaat het stevig omhoog in zigzag tot aan de splitsing (WN06404) met het pad naar de WN06431 Rifugio Sambuco (2000). Dit traject wordt door de Via Alpina gevolgd, maar lijkt mij persoonlijk minder interessant.
Je vervolgt in noordelijke richting en klimt boven de bomenlijn uit om dan in meer westelijke richting verder te gaan.
Op ca 1500m bereik je een soort tussencol (WN06405). In het daaropvolgende stuk waren er problemen met de nauwkeurigheid van de GPS. Bij GPS WN06408 dwars je een beek. Aan de overzijde tref je een wegwijzer (WN06409). Vandaar gaat het in noordwestelijke richting naar de echte col (WN06410 Coll 2150 m). Het laatste stuk van de klim is zeer steil.
50m onder de col vind je een splitsing (WN06411) met een pad naar de Capanna Soveltra. Je vervolgt hier naar links in westelijke en vervolgens in zuidwestelijke richting. Bij GPS WN06412 vind je opnieuw een wegwijzer. Je dwarst een beek. Je volgt de kom en daalt ondertussen licht af. Je bereikt opnieuw een wegwijzer (WN06414), met de afslag naar de Rifugio Tomeo. De afdaling naar de rivier in het dal is probleemloos. Het laatste deel is echter onduidelijk. Het pad maakt een grote slingerbeweging en daalt vervolgens in zigzag verder af naar de hoofdbeek in het dal, die je dwarst (WN06415). Vanaf de rivier tot aan het begin van het bos (WN06416) is het pad slecht gemarkeerd.
Het pad vervolgt in noordelijke richting en verwijdert zich van de feitelijke rivier. De weg wordt breder en je verlaat hem bij de wegwijzer bij GPS WN06417 en daalt opnieuw af via een pad in grote zigzag bewegingen tot aan de Cappella Prato Di Valle (WN06418). Je dwarst de hoofdbeek (Riale Prato) via een brug en vervolgt in westelijke richting stroomafwaarts. Bij GPS WN06419 verlaat je de weg voor een pad dichter bij de rivier. Aan een splitsing (WN06420) , ga je naar rechts. Je daalt verder af richting Prato Sornico, dat je bereikt nabij de brug over de rivier Maggia. Je dwarst de brug niet, en vervolgt langs het asfalt tot aan de kerk waar je het hotel/restaurant Lavizarra (WN06501) vindt.
Ristorante Garni Lavizarra (WN06501): 
Dormitorio: 35CHF (atoomschuilkeder, lawaai van de frigo’s in de aanpalende ruimte in de kelder.)
Tax: 3,25 CHF
Witbier: 4 CHF
Deca: 2,20 CHF
Menu: 20 CHF
Ontbijt vanaf 6u 🙂 : zeer goed.
Dag 065 Prato Sornico – Rifugio Poncione di Braga (H/T) |
10,0km | +1200 | -1200 |
Met rust: 9u00’, zonder rust: 8u00’
Je verlaat Ristorante Garni Lavizarra via de weg in noordelijke richting. Na 1,1km bereik je Peccia. Naast het hotel Il Medico (WN06505), vind je daar een geldautomaat (WN06505).
Je slaat links af en volgt de weg langs de Fiumi Peccia tot aan de Piano di Peccia, en dan nog verder tot aan een steengroeve, alwaar de weg afgesloten is voor het verkeer door een slagboom. Hier kan je zowel kiezen voor de weg omhoog als voor het pad. Het pad mocht iets beter gemarkeerd zijn. Je moet sowieso voorbij de slagboom. In de eerste haarspeldbocht vind je een wegwijzer (WN06509), aan het begin van een pad naar de Rifugio Poncione di Braga. 50m verder vind je reeds een kleine brug over de Ri de la Crosa. Eerst loop je in noordelijke richting, vervolgens in westelijke. De plantengroei kan hier weelderig zijn. Op een hoogte van 1300m vind je een wegwijzer (WN06510), alwaar je naar links omhoog het bos ingaat.
Op een hoogte van 1450m komt het pad uit op een weg tussen de ingang van een tunnel en een brug over de rivier. Je dwarst de brug en vindt hier tevens wegwijzers (WN06511). Een beetje naar links vind je een duidelijk en goed aangelegd pad da zigzag omhoog gaat door het bos. Je hebt zicht op de waterval.
Wanneer het bos dunner wordt en je in de alm terecht komt (WN06514), mochten de aanduidingen beter zijn. Je moet hier schuin links omhoog gaan, om dan bij GPS WN06515 een wegwijzer te vinden, die slecht zichtbaar is. Hier ga je schuin rechts omhoog tot aan een geverfd teken op een boom, vanaf waar het pad weer beter ingesleten is in het terrein. Je volg dit tot aan een brug (WN06518), en dan verder tot aan de van ver zichtbare Rifugio Poncione di Braga (WN06519 – 4u ZR).
Rifugio Poncione di Braga (2003):
De hut is bemand, maar de kaart is zeer beperkt. ’s Middags wordt er zoals vaak polenta gemaakt. Wat de pot s‘avonds schaft is onbekend.
De Bocchetta del Masnè (2544 – WN06520) ziet er van hieruit niet onoverwinnelijk uit. Alleen blijkt dit de zuidhelling te zijn. De problemen met sneeuw bevinden zich langs de noordelijke kant. Blijkbaar had in het seizoen 2019 nog niemand de doorsteek naar Robiei gemaakt, ook al is dat maar 3u30 verder, en dat klonk wat verontrustend.
Ik had geen stijgijzers en geen ijspikkel bij, maar thuis heb ik wel een plan B voorbereid. En dus schakelde ik met enige tegenzin over op plan B, want plan A is uiteraard eleganter….
En dus ging het terug omlaag naar Ristorante Garni Lavizarra.
Ristorante Garni Lavizarra (WN06501):
Kamer: 75CHF
Tax: 3,25 CHF
Witbier: 4 CHF
Menu: 20 CHF
Ontbijt vanaf 6u :-): zeer goed.
Plan A:
Dag 065 Prato Sornico – Robiei |
17,7km | +2200 | -1050 |
Zonder rust: 8u00’
Deel 1: zie hoger.
Vanaf de Rifugio Poncione di Braga klim je in normale omstandigheden in 1u30’ naar de Bocchetta del Masnè (2544 – WN06520). Je ziet hem liggen vanaf de hut, en de sneeuwlast in de zuidhelling is beperkt. Aan de noordkant gaat het vrij vertikaal omlaag in zigzag tot ca 2100m, om dan over te gaan in traverse richting een stuk bebost gebied. Logischerwijs zal je de grootste problemen met eventuele oude sneeuw ondervinden in dit verticale deel tussen 2500 en 2100m. Niet te vroeg vertrekken in het seizoen blijft dus de boodschap, of alternatieven zoeken.
In de omgeving van Robiei wordt het landschap opnieuw boomlozer. Aan de rivier Bavona, pal onder de kabelbaan naar Robiei vind je de Capanna Basodino (WN06606 – Robiei). Een kwartier later bereik je de Albergo Robiei (WN06701).
Albergo Robiei (WN06701):
55CHF + 28 CHF (HP)
Dag 066-67 Robiei – Rifugio Margaroli |
17,7km | +1800 | -1500 |
Zonder rust: ca. 7u30
Vanaf Albergo Robiei ga je in westelijke richting naar de grenspas Bocchetta di Val Maggia (2635 – WN06702). Op de kaart zie je twee mogelijke routes: een door de kom, en een via de flank en het Lago dei Matörn (WN06701A). In het vroege voorjaar kan je er vergif op innemen dat het pad via de kom meerdere sneeuwvelden zal dwarsen en dus kies je beter voor het pad via het Lago dei Matörn, tenzij plaatselijk advies anders luidt.
In de afdaling van de Bocchetta di Val Maggia gaat het vrij steil omlaag in de noordelijke helling en dus krijg je vermoedelijk af te rekenen met oude sneeuw wanneer je hier vroeg in het seizoen bent.
Vanaf de Laghi del Boden (WN06702A) zijn er twee afdaal mogelijkheden: een via het Lago Di Toggia (WN06704) en een via de stuwdam van het Lago Castel (WN06705). Het tweede pad daalt geleidelijker af. Net onder de dam van het Lago Castel komen beide paden terug samen.
Wie deze dag wil opsplitsen vindt overnachtingsmogelijkheden in de buurt van het Lago Di Toggia:
Rifugio Maria Luisa/Val Toggia (2157 – WN06703):
www.rifugiomarialuisa.it/en/prices/ (50€ HP)
en tevens in de buurt van het Lago di Morasco (WN06709).
Vanaf de samenkomst der paden, daal je af naar jeepweg die naar de Rifugio Maria Luisa leidt. Je volgt deze tot daar waar hij grote zigzag bewegingen begint te maken. Hier verlaat je hem voor een pad dat deze haarspeldbochten afsnijdt.
Op een hoogte van ca 1750m bereik je de weg. Hier kan je zowel naar rechts via het Lago di Morasco als naar links via de weg naar het dal, en dit tot aan de Albergo Pernice Bianca (WN06706), alwaar je de weg verlaat voor een pad naar de Passo Nefelgiù (WN06711).
Op een pasje op 1900m, boven het Lago di Morasco bereik je de GTA.
(Beschrijving 2012):
Ter hoogte van de hoogtelijn van 2000m kom je uit op een beter en bredere weg, die je naar rechts volgt. Vanaf hier gaat het rustiger bergop tot aan de Alpe Nifelgiu (WN06710). Loop naar de hut zelf, dwars daar de beek en neem het pad op de linker oever, dat gemarkeerd is. Op de rechter oever loopt er ook een pad, maar dat is zeer onduidelijk.
Vlak voor de Passo Nefelgiù (WN06711) kom je in blokwerk terecht. Na de pas vind je weer een normaal pad dat echter last heeft van erosie. Aan de hut zorgen varkens dat het etensresten milieuvriendelijk worden opgeruimd.
Rifugio Margaroli (CAI) (WN06801):
Tel: +39/0324/63155
+39/349/5795798
Open: midden juni tot eind september
http://www.rifugiomargaroli.it
(Prijzen 2012)
H/P: 39€
1/4L rode wijn: 3€
Douche (lang): 2€
Totaal: 44€
Avondeten:
1°: Pasta of minestrone
2°: Pollenta met kaas en stoofvlees met wat groenten in de saus
3°: 2 koekjes
Kamer: 3 bedden, 3 hoog (alleen in de kamer), kussensloop en handdoek ter beschikking, lakenzak verplicht.
Water drinkbaar ondanks de borden, die zeggen dat dat niet zo is. Later leerde ik dat men verplicht is dat soort borden te plaatsen als het water niet volledig voldoet aan de eisen van de overheid en die worden elk jaar strenger.
Franse toiletten.
Dag 068 Rifugio Margaroli – Alpe Devero |
13,8km | +480 | -1050 |
Zonder rust: 4u30’
Je verlaat de hut en rondt het meer in tegenwijzerszin. Aan het einde van het meer ga je een beetje landinwaarts richting Alpe Curzalma. Hier dwars je een beekje en vervolgens rond je terug het meer, om dan de definitieve klim naar de Colle Scatta Minoia (WN06802) aan te vatten. Net voor de pas vind je opnieuw blokwerk.
De afdaling richting Alpe Forne Inferiore (WN06803) is gemakkelijk. Vlak voor de Alpe vind je links van het pad een hutje. De almhut zelf staat rechts van het pad. Je komt uit op een zeer modderige verzamelplaats van koeien afgesloten door een schrikdraad. Deze rond je in wijzerzin om dan richting het brugje over de beek te lopen. Je dwarst het brugje en dan daal je de jeepweg af naar rechts (WN06804). Er staan hier borden, maar die staan los. Eigenlijk liggen ze meer tegen de berghelling. De jeepweg gaat steil bergaf. Wanneer de jeepweg vervaagt bij het begin van de boomgrens, tref je opnieuw verftekens aan, die je naar links van de weg en tenslotte links van een heuvel leiden. De markeringen vind je hier met grote tussenafstanden, maar het pad zelf is wel duidelijk. Uiteindelijk kom je uit aan een huisje op een grotere weg. Hier kom je uit op de rondweg rond het Lago di Devero. Bij mooi weer tref je hier veel dagjesmensen. Hier ga je naar links, dwz rechtdoor (WN06805). Je vindt hier geen wegwijzer. Die vind je wel 5 minuten verder. Bij mooi weer kan je afdalen naar de oever van het meer (WN06806).
Na een klim richting een passage van een steile rotsplaat, die beveiligd is met een omheining bestaande uit palen en staaldraad (voor de koeien, niet voor de toeristen J ) , verlaat je de brede weg voor een paadje links dat beter op gelijke hoogte blijft.
Aan de dam volg je het paadje rechtdoor, dat vervolgens uitkomt op een bredere weg. Deze volg je dan bergafwaarts tot Crampiolo (WN06807).
Crampiolo is een erg toeristische plek, waar door de Italianen veel gepicknickt wordt bij mooi weer. Je gaat de brug over en wat verder ga je naar rechts tussen 2 houten omheiningen. Het pad is aangeduid met het bordje “Winterpad” (WN06808). Het is wat aangenamer dan de grindweg naar Alpe Devero, die de meeste toeristen volgen. Op het einde, vlak voor de eerste huizen zijn de markeringen niet volledig eenduidig, maar instinctief loop je wel in de juiste richting. Daar waar het pad overgaat van een pad in een berijdbare grindweg, vind je een bordje naar rechts met de aanduiding van de CAI-hut 3’.
Rifugio Castiglioni (CAI) (WN06900):
Wandeltijd zonder rust: 4u30’ met rust: 5u00’
Tel: +39/0324/619126
+39/333/3424904
Open: gans het jaar
www.alpedevero.it/castiglioni.htm rifugiocai@alpedevero.it
Prijzen 2019
H/P: 40€
1/2L rode wijn: 4,50€ (tamelijk zuur)
Douche (onbeperkt, sleutel aan bar): 2,00€
Totaal: 46,50€
Avondeten:
1°: Pasta of soep (bonen & linzen)
2°: Pollenta en stoofvlees met wat groenten in de saus
Kamer: 2 bedden, 2 hoog (alleen), lakenzak verplicht.
Franse toiletten.
Ontbijt vanaf 7u:
Wit brood, cornflakes,muesli, 2 soorten confituur, koffie of thee.
Plan B:
Dag 066-67 Bosco – Formazza |
12,9km | +1000 | -1150 |
Met rust: 9u00’, zonder rust: 8u00’
Om 07.06u passeert op 130m van het Ristorante Garni Lavizarra, aan de bushalte Sornico, San Martino (WN06504), tegenover het levensmiddelenwinkeltje La Botega (WN06522) de postbus naar Cevio (WN06450). Om 10.05u vertrekt in Cevio een bus naar Bosco/Gurin (WN06610), dat 1050m hoger ligt. Je kan dit uiteraard ook te voet doen, maar wordt een mens daar gelukkiger van? Ik alvast niet. Bovendien spaar je een nacht in een duur hotel uit in Bosco/Gurin (Hotel Walser*** (WN06611 – ca 125 CHF).
Om 10.50u kwam ik aan in Bosco/Gurin.
Vanaf de bushalte (WN06610) loop je naar de COOP supermarkt (WN06614). Net voorbij dit winkeltje ga je naar links en bereik je de weg naar de brug over de rivier. Net over de rivier vind je het pad naar de Guriner Furka (WN06615). Het pad is zeker geen reclame voor Zwitsers wandeltoerisme, want de aanduidingen op het terrein zijn zeer onduidelijke tot aan de Guriner Furka (2320m – WN06623).
Eigenlijk volg je ofwel de jeepweg omhoog of het pad onder de lift, dat zeer steil is. Vanaf de Capanna Grossalp (1907 – WN06620) volgt het pad helemaal de skilift tot aan de Guriner Furka (2320m – WN06623).
Voor wie hier vroeg in het seizoen passeert, kan het contrast niet groter zijn dan tussen de Zwitserse zuidkant en de Italiaanse noordkant. De zuidkant is sneeuwvrij en slecht gemarkeerd. De noordkant vertoont sneeuwresten in de geulen en is goed gemarkeerd.Aanvankelijk blijft het pad in de flank boven de sneeuwbruggen, maar ter hoogte van de bergbeek nabij GPS WN06623A is het probleem niet meer te vermijden. 
De aanwezige sneeuwbrug is gebroken, maar er zijn nog steeds hoge opstaande wanden. Gelukkig is het sneeuwveld niet lang en kan je een 20-tal meter stroomopwaarts boven het sneeuwveld passeren. Dit deel is uiteraard wegloos en situeert zich in vrij steil terrein, waardoor aangepast schoeisel raadzaam is.
Eenmaal voorbij deze hindernis is het pad verder probleemloos tot aan een col nabij GPS WN066225 mogelijks Passo della Foglia. Onderweg passeer je een wegwijzer aan een vaag pad richting de lager gelegen alm.
Vanaf de Passo della Foglia daal je in hoofdzakelijk noordelijke richting. Aan het begin van het seizoen kan je maar beter deze afdaling doen met hoge schoenen en stokken die minstens 30cm verlengd zijn tov van de klim. De aanduidingen zijn niet optimaal. Nadat je de hoofdbeek (WN06628) richting dal bent gepasseerd, draait het pad in westelijke richting om de beek bergafwaarts te volgen richting Fondevalle (WN06635). Vanaf de bosrand kan je weer overschakelen op lage schoenen. Je passeert een ruïne van een hut (WN06631), waar heel veel bouwmaterialen bij lagen in 2019. Klaar voor renovatie?
In Fondevalle vind je enkel een camping en jeugdvakantiehuizen. Voor normale hotelaccommodatie moet je naar het 4km verder gelegen Formazza / Pomatt (1280m – WN06641). Het mooist bereik je dit door de rivier niet te dwarsen, maar voor de brug naar rechts te gaan.
Ik vond gunstig onderdak in Hotel Edelweiss (WN06700).
Hotel Edelweiss (WN06700):
H/P in kamer met eigen sanitair: 58€
1/2L Rode wijn: 6€
Ontbijt pas vanaf 07.45u (officieel 08.00u…. de bakker…. :-()
De hoeveelheid brood die aan tafel gebracht wordt is voorzien op het kernpubliek van deze zaak, zijnde bejaarden. Maar er ligt genoeg op de ontbijtbuffettafel om dat te compenseren :-).
Dag 068 Formazza – Alpe Devero |
22,8km | +1500 | -1250 |
Met rust: 9u30’, zonder rust: 8u30’
Je keert terug naar Fondevalle (WN06635) om daar de brug over de rivier te dwarsen. Vervolgens dwars je de hoofdweg SS659. Je vervolgt naar links via een laterale weg aan de SS659. Je passeert de hydro-elektriciteitcentrale en gaat vervolgens onder de SS659 door. Je vervolgt langs dalend asfalt tot aan de wegwijzer WN06723, alwaar je een muilezelweg volgt richting het jeugdvakantiecentrum in Antillone (WN06724).
Links van de hoofdgebouwen vind je het vervolg van de weg naar link in de vorm van een bosweg. Deze weg klimt langzaam in de flank. Op een hoogte van 1400m bereik je een betere weg (WN06725) vanuit het dal. Je bereikt een open gebied met huizen. Je slaat links af (WN06726) en dwarst een brug. Aan de overzijde (WN06727) sla je rechts af. Na 50m verlaat je de weg naar links via een mindere weg richting bosrand. Door het bos klim je naar Case Francoli (1555m – WN06728). Vandaar gaat de bosweg weer over een weg in de flank, die grotendeels op gelijke hoogt blijft tot Salecchio Superiore (1525 – WN06730).
Hier vind je voor het eerst wegwijzers naar Alpe Devero (5u). Aan de wegwijzer (WN06730) aan het begin van dit gehucht met vakantiehuizen, daal je niet af tussen de huizen, maar passeer je eerder bovenlangs de huizen in de richting van een tweede wegwijzer (WN06731) aan een kruis en rustbank met uitzicht.
Vanaf hier klim je door open terrein, evenwijdig aan de bosrand tot een hoogte van ca 1900m. Vanaf hier ga je in traverse naar een Faux Coll (WN06732). Aan de andere kant vind je een wegwijzer (WN06733). Je daalt een beetje af in de kom, passeert een beek, een hutje en nog een wegwijzer (WN06736), om vandaar de definitieve klim aan te vatten richting Passo del Muretto (2340m – WN06737). Na 5u30’ bereik je de eerste pas vanuit Fondevalle.
De volgende pas (Bocchetta di Scarpia (2248 – WN06745)) kan je reeds zien liggen aan de overzijde van de kom met het Lago di Agaro op de bodem ervan. Na de pas wijkt het pad af van de digitale kaart en volgt een iets hogere koers, mogelijks omwille van sneeuw, in de kom. Je ziet een pad lopen boven de sneeuw. De aanduidingen zijn niet optimaal. Hoe verder van de pas, hoe ouder ze worden. Het pad houdt op, op het ogenblik dat je in een vlakker deel komt. Je loopt op zicht in de richting van de hut op de Alpe Poiala (2148 – WN06743). Je passeert een platliggende metalen paal (WN06739). Je loopt verder op zicht en bij GPS vind je opnieuw een oud verfteken (WN06740).
Bij GPS WN06741 kom je terug uit op het brede pad zoals aangegeven op de digitale kaart. Indien je dit pad in de omgekeerde richting zou lopen, loop je waarschijnlijk “dood” op sneeuwvelden, zonder serieuze aanduidingen die daarop voorzien zijn. Er is hier werk aan de winkel qua markeringen op het terrein.
Vanaf GPS WN06741 volg je terug een echt pad richting de de Alpe Poiala (2148 – WN06743). Vanaf de hut blijft het pad op gelijke hoogte en rondt de kom tot net onder de Bocchetta di Scarpia. Vandaar vat je de klim aan naar de pas zelf. In 1u15’ is de klus geklaard.
Ook hier is het begin van het pad wat moeilijk te vinden. Je daalt af in westelijke richting naar een boszone, die je dwarst. Je komt uit op een quadspoor aan een wegwijzer, die je naar rechts wijst. Je rondt een kleine heuvel en bereikt de Alpe Sangiatto (2010 – WN06748).
Je passeert bovenlangs het meer en op het einde ervan maakt het pad een haakse bocht naar rechts. Na 100m bereik je een wegwijzer. Het beste en het kortste ga je hier naar rechts. Het pad blijft op gelijke hoogte en rondt een kwart van een kom, om dan de afdaling richting Crampiolo (WN06807) in te zetten.
Op een T-splitsing (WN06750), sla je rechts af, en aan een volgende (WN06751), 50m verder, doe je hetzelfde. Vlak voor de brug (WN06752) over (de rivier) de Devero vervoeg je de GTA. Je dwarst de brug en vervolgt in zuidwestelijke richting. 75m verder verlaat je de grindweg en sla je rechts af in een pad wat aangeduid wordt al het “winterpad”. Het is wat aangenamer dan de grindweg naar Alpe Devero, die de meeste toeristen volgen. Op het einde, vlak voor de eerste huizen zijn de markeringen niet volledig eenduidig, maar instinctief loop je wel in de juiste richting. Daar waar het pad overgaat van een pad in een berijdbare grindweg, vind je een bordje naar rechts met de aanduiding van de CAI-hut 3’.
Rifugio Castiglioni (CAI) WN06900):
Tel: +39/0324/619126
+39/333/3424904
Open: gans het jaar
www.alpedevero.it/castiglioni.htm rifugiocai@alpedevero.it
Prijzen 2019
H/P: 40€
1/2L rode wijn: 4,50€ (tamelijk zuur)
Douche (onbeperkt, sleutel aan bar): 2,00€
Totaal: 46,50€
Avondeten:
1°: Pasta of soep (bonen & linzen)
2°: Pollenta en stoofvlees met wat groenten in de saus
Kamer: 2 bedden, 2 hoog (alleen), lakenzak verplicht.
Franse toiletten.
Ontbijt vanaf 7u:
Wit brood, cornflakes,muesli, 2 soorten confituur, koffie of thee.
Vervolg beschrijving GTA 2019:
Dag 069 Alpe Devero – Alpe Veglia |
14,4km | +1100 | -950 |
Met rust: 7u45’, zonder rust: 7u00’
Vanaf de CAI-hut loop je terug naar de wegwijzer, waar je gisteren het pad verliet. Hier ga je naar rechts richting ‘centrum’. Je dwarst de brug en gaat hier naar rechts. Aan de eerstvolgende brug vind je links de Atica Locanda Alpino (GPS 0301), een etablissement dat door Rother sterk wordt aangeprezen, maar in 2012 lag er plastic over het dak en zag het er niet er aantrekkelijk uit. In 2019 was dat nog steeds het geval. Het is er bovendien duurder dan in de CAI-hut.
Hier ga je via de genoemde brug opnieuw over dezelfde rivier en vervolg je deze naar links. Je volgt de weg tot een gehucht aan de rand van de vlakte. Je volgt de weg niet rechts van de huizen, maar gaat tussen de huizen door. Daar vind je een pad dat zigzagt in de beboste en deels gerooide flank van de berg.
Na 1 uur bereik je de eerste almhut (WN06905). Bij GPS WN06906 vind je de afslag naar het Lago Nero en een terugweg naar Alpe Devero. 600m verder vind je een wegwijzer (WN06907) die het pad naar de Bivacco Combi e Lanza aangeeft. Bij GPS WN06908, dien je de hoofdrivier in meerdere armen te dwarsen. Wisselen van lage naar hoge schoenen is raadzaam, zeker voor wie hier vroeg in het seizoen passeert Je klimt langzaam uit de zone met rododendrons en bereikt de zone van enkel steen en eventueel achtergebleven oude sneeuw.
Vanaf GPS WN06910 bereik je een zone met slechte aanduidingen hoofdzakelijk omwille van de sneeuw. In Oostenrijk wordt dit probleem opgevangen door zeer grote tekens te schilderen, die over langere afstand zichtbaar zijn. Hier overduidelijk niet.
Je stijgt langzaam verder tot je de Scatta d’Orogna (2462 – WN06914) bereikt. Je maakt een bocht door een kom met een klein meer en een toevoerrivier in de rechter flank Aan de toevoerrivier (WN06915), dien je op te letten voor restsneeuw. Op de rechter oever van het meertje bevindt zich een sneeuwveld dat tot aan het water reikt. Ook hier is voorzichtigheid geboden.
150m verder bereik je een soort splitsing (WN06917), waarbij een pad omlaag werd gemaakt dat met boomstammen werd gestabiliseerd en je naar de onderkant van de kom leidt. Het pad rechtdoor is afgezet met een laag stenen muurtje. Naar het waarom van deze wijziging blijft het raden, want beneden in de kom vind je een massa sneeuw en opnieuw te weinig aanduidingen om van een deftig pad te kunnen spreken. Bovendien is de eindklim naar de pas door een steil sneeuwveld en keer je beter rechts ervan terug naar het eerder genoemde pad. 
Vanaf de Passo di Valtendra (WN06921) blijkt het pad wel gemarkeerd te zijn. Bovendien blijft het pad beter op gelijke hoogte, en gaat het in rechte lijn naar de Passo di Valtendra (WN06921). Op het laagste punt vind je een horizontale ketting, die vrij los hangt. In 2012 werd hij door mij enkel gebruikt om een afstap van 50cm te beveiligen in een rotsachtig deel. Het overige deel tussen de twee passen werd volledig afgewerkt met de wandelstokken.
Na de Passo di Valtendra volgt er een steile afdaling in zigzag door een met gras begroeide kom. Omdat de oriëntatie hier misschien wel eenvoudig is, maar het vinden van het pad zelf minder, werden er meerdere GPS-punten neergezet.
Daarna volgt er een vlak gedeelte tot aan een drinkbak (WN06931). Na deze drinkbak vind je een splitsing, waar je naar rechts gaat. Het duurt wat lang tot je een eerste verfteken vindt. Je daalt verder af door het bos tot aan een boerderij. Vlak ervoor dwars je een brug. Je loopt voorlangs de boerderij naar een tweede brug, die je ook dwarst om vervolgens naar links te gaan. Vervolgens daal je af op de rechter oever in de nabijheid van de beek tot je rechts afslaat bij GPS WN06933. Wanneer je zicht hebt op de huizen van Alpe Veglia, vind je een bordje naar links dat een smal paadje aanduidt in de richting van de CAI-hut Citta di Arona. De hut is mooi gelegen in de flank net boven de vallei van Alpe Veglia.
Rifugio Citta di Arona (CAI) (GPS 0400):
Wandeltijd zonder rust: 5u30’ met rust: 6u00’ 2019: 8u00’ (sneeuw en omweg tussen beide passen.)
Tel: +39/0322/48080
Open: begin juni tot eind september
H/P: 40€
1/2L rode wijn: 7€ (vrij zuur)
Douche (munt 3’): 3€
Totaal: 50€
Avondeten:
1°: Pasta of minestrone
2°: Anderhalve worst met ruime gemengde sla
3°: kaastaart met chocoladesaus
Ontbijt (7u):
Brood, confituur, koekjes, koffie of thee.
Kamer: 1 bed, 2 hoog (alleen in de kamer), lakenzak verplicht.
Franse toiletten, één gewoon toilet.
Dag 070 Alpe Veglia – Gondo |
16,2km | +800 | -1600 |
Met rust: 7u45’, zonder rust: 7u00’
Vanaf de hut daal je via een paadje onderlangs de hut tot aan de bereidbare weg komende van het ‘centrum’ van Alpe Veglia. Je dwarst een eerste brug. Vlak voor de tweede brug verlaat ‘de echte GTA’ de rijweg naar links. Hij klimt omhoog om dan af te dalen, richting Varzo. Vanaf Varzo gaat het weer bergop richting Rifugio San Bernardo, via een tussenpas.
Rother kiest voor een variante via Gondo in Zwitserland. Hiertoe dwars je de tweede brug en vervolgens sla je af naar links. Iets verder passeer je een huis waar men mineralen tracht te verkopen, maar hun hond is niet echt een uitnodiging om dit te doen. Je daalt af in een kloof en passeert een kapel. Na deze kapel is er een gebetonneerd steil stuk weg, waar je met een pick-up truck zelfs de haarspeldbochten niet in één keer kan ronden. Het verkeer op deze weg is voorbehouden aan bewoners en de uren waarop je omhoog of omlaag kan rijden zijn gereglementeerd.
Kort na dit stuk in beton, vind je de afslag (WN07005) van het Sentiero del Scinc. Het pad is erg smal en stijgt in het eerste deel sterk. Het grootste probleem is dat het gras erg lang is en de rest van de begroeiing ook weelderig is, waardoor je moeilijk ziet waar je je voeten kan zetten. Je beweegt je ook constant in een zeer steile helling. Vervolgens volgt een tamelijk vlak deel om dan opnieuw te gaan stijgen naar een pasje. Vooral in de afdaling vind je een aantal kettingen, die meestal overbodig zijn, tenzij het nat is. Enkel bij een afstap op een rotspartij maakte ik feitelijk gebruik van de ketting. Nabij GPS WN07007 was er in 2019 een stuk ketting gebroken en diende je bovenlangs te gaan van het oorspronkelijke pad. Van links komt er een vaag ongemarkeerd (WN07008) pad, dat vooral voor wandelaars uit de omgekeerde richting problemen kan opleveren. Verderop (WN07010) kom je op een beter pad richting de Passo Del Croso (2395), dat je naar links bergaf volgt. Bij WN07011 kom je uit op de brede weg vanuit het dal, die je naar rechts bergop volgt.
Met deze variant via het Sentiero del Scinc, win je zowat een uur in vergelijking met de Rother route via het dal.
Tot aan WN07015 (bron) kan je maar best de weg blijven volgen en alle gemarkeerde afsteekjes negeren, want meestal zijn ze van een dusdanige (slechte) kwaliteit, dat je er geen tijdwinst mee boekt. De bron zelf vind je midden tussen de huizen. Je keert terug naar wat er rest van de weg. Bij een kruispunt van twee valleien gaat de Rother tracklog naar links. Een weinig hoger aan een wegwijzer (WN07017) met het opschrift F32 Alpe Camoscella 0u30’ en Iselle 3u45’, ga je naar rechts in de richting van deze pijl. Opgelet: de GTA wordt hier aangeduid naar links, richting de Passo Possette (2179). De Passo del Gialit wordt totaal niet aangeduid. Na 10’ bereik je een Alpe op het einde van de voordien gebruikte weg, alwaar er een nieuwe almboerderij is.
Vanaf hier klim je naar de Passo del Gialit, via een nogal zwak gemarkeerd pad, om vandaar af te dalen naar de Alpe Camoscella. Je volgt hier de richting Alpe Vallescia (WN07023. Het pad is gemakkelijk te volgen. Het gaat wel heel veel op en af. In de vlakke gedeelten, is het pad enkel een spoor in het gras. Rond de almhut van Alpe Vallescia heb je veel last van koemest. De alm wordt actief uitgebaat. Na de hut ga je omhoog naast een schrikdraad om de koeien uit de afgrond te houden. Het gaat verder op en af richting Alpe Corwetsch (WN07027). Hier vind je de eerste wegwijzer richting Gondo (WN07100).
Je gaat al snel het bos in. Wat dieper zijn er twee wat moeilijkere passages door stortregengoten. Vervolgens kom je aan een verlaten almhut (WN07031), alwaar je haaks rechts gaat. Hier loop je langs de muur tot de bosrand, alwaar je terug tekens vindt. Dan volgt een tamelijk vlak deel door het bos. Je dwarst meerdere bruggen over stortregengoten. Verderop krijg je zicht op een ruïne van wat ooit een mooi huis met terras moet zijn geweest. Je vertrekt langs de linker kant van de woning (WN07032) en gaat dan onder het hoofdgebouwen door naar de rechter kant. Hier moet je jezelf een weg banen door de brandnetels en de zuring en diagonaal afdalen tot de bosrand. Vanaf hier daal je opnieuw steil af door het bos. Let op voor de kleine dennenappels, want die werken als Rolling Stones onder de zolen van je schoenen. Het geluid van het verkeer in het dal stijgt op, en langzaam daal je tussen de steenslag- en lawineweringen af tot aan een wegwijzer vlak naast de rijbaan. Hier ga je naar links door het bos en daal je af tot op het dak van een steenslaggalerij. Aan het einde ervan kom je uit op de rijbaan ter hoogte van een tankstation met kleine winkel. Verderop is er nog een ander tankstation met een nog iets grotere winkel. Dit zijn de enige twee bevoorradingspunten voor de komende dagen.
Gezien de Stockalperturm (WN07101) relatief duur is, week ik uit naar Restaurant/Albergo Bellevue (WN07100).
Albergo Bellevue (WN07100): 
Tel: +41/(0)27/9791198
Nieuwe uitbater: Sebastian Sqaratti
Simplonstrasse 12, 3907 Gondo Wallis, Zwitserland
Open: gans het jaar
Kamer H/P: 80CHF
2x 30cl bier: 7,00CHF
Tax: 1,40CHF
Totaal: 88,80CHF
Nota: de eerste bus naar Zwischbergen was volzet en dus hebben de uitbaters mij zelf met de auto naar Zwischbergen gevoerd. Het voordeel van een kleine zaak en uitbaters met een gevoel voor hun gasten.
Avondeten (18.30 – 19.00u):
1°: Grootste sla van de Alpen 🙂
2°: Lokale specialiteit; brood met hesp en daarover gesmolten lokale kaas en roerei.
3°: Abrikozen sorbet
Ontbijt: (vanaf 07.00u indien je het vraagt en de bus van 8.25u neemt naar Zwischbergen)
Zeer ruim: fruitsap, thee of koffie, brood, kaas, charcuterie, confituur
Kamer: 1 bed met lavabo, wc en douche gemeenschappelijk.
Straatlawaai overdag, ’s nachts redelijk. Warm in het hotel en uiteraard in het dal. Geen airco en met het straatlawaai is het lastig koelen.
Bus naar Zwischbergen:
Elke dag om 08.25u en 10.00u mogelijk indien gereserveerd via +41/(0)79/7137002.
Vragen in het hotel is praktischer. Prijs: 7,80CHF (2012).
Dag 071 Zwischbergen – Rif Alpe Laghetto |
14,1km | +1200 | -650 |
Met rust: 7u00’, zonder rust: 6u15’
In normale omstandigheden staat de gele postbus, type belbus om 08.25u netjes op tijd voor het douanegebouw (Zoll). De chauffeur zet je netjes af aan de brug over de rivier (WN07105). Gezien de belbus in 2019 een commercieel interessantere rit had, heeft de hoteluitbater van Albergo Bellevue mij naar boven gevoerd.
Je dwarst de voetgangersbrug (WN07105) over de rivier en klimt via het pad door het bos en dwarst daarbij meerdere malen de asfalt en later grindweg naar Alpe di Waira. In 2019 was het pad zeer goed gemarkeerd, een schoolvoorbeeld van hoe het moet.
Uiteindelijk kom je op een horizontaal deel weg dat je in een kom volgt. Je loopt naast een bergrivier en ziet een paar almhutten. Vlak voor deze weg een haakse bocht maakt om de rivier te dwarsen, verlaat je de weg naar rechts. Iets hoger vind je de splitsing tussen de weg naar de Passo di Monscera en de Bocchetta Gattascosa (2158 – WN07122).
Wie goed op de kaart kijkt, ziet dat de zowel Rother als de GTA hier een vrij onzinnige omweg maken. Eenmaal je de beslissing genomen hebt om via Gondo te lopen, is de verdere suggestie van Rother om zowel via de Bocchetta Gattascosa (2158 – WN07122) als via San Bernardo (WN07129) te trekken onzinnig. Maar omdat ik noch op het internet, noch in Gondo de correcte informatie vond, ben ik teruggevallen op mijn kennis uit het verleden en ben ik Passo di Monscera (GPS0507) en San Bernardo (WN07129) naar de Rifugio Alpe Laghetto gelopen. Pas daar vond ik de bevestiging van de alternatieve mogelijkheid om van Zwischbergen naar de Rifugio Alpe Laghetto te lopen.
De kortste verbinding tussen de Italiaanse Rifugio Gattascosa (WN07117) en de eveneens Italiaanse Rifugio Alpe Laghetto gaat deels over Zwitsers grondgebied, en dat ligt altijd wat moeilijk, zeker bij de Zwitsers. En dus wordt die mogelijkheid zeker op Zwitserse kaarten weggelaten. Maar dat die mogelijkheid bestaat, is mij bevestigd door de uitbater van de Rifugio Alpe Laghetto, en dit via het Italiaanse pad D16. Vanaf de WN07117 Rifugio Gattascosa moet je maar een goede 150m klimmen naar de Bocchetta Gattascosa (2158 – WN07122). Vandaar daal je af naar 2 naamloze meren onder de Passo di Oriaccia nord (2326 – WN07123), waarna je 100m opklimt naar deze pas. Dit pad is technischer en minder goed gemarkeerd, maar toch overduidelijk aanwezig (volgens verklaring). Van op de pas daal je 200m af naar het Lago di Oriaccia (2123m – WN07121A) en dan verder via het pad D16 naar de Rifugio Alpe Laghetto (WN07200).
Wie gebruik wil maken van deze kortere verbinding tussen Zwischbergen & de Rifugio Alpe Laghetto, volgt aan de splitsing WN07108 het pad naar rechts naar de Bocchetta Gattascosa (2158 – WN07122) & de Alpe de Waira (WN07118). Van de Alpe de Waira gaat het verder via de Wairasee (WN07119) & de Tschawinersee (WN07120) naar de 2 meertjes onder de Passo di Oriaccia nord (2326m – WN07123). En aldaar kom je uit op het hierboven reeds beschreven pad tussen de Rifugio Gattascosa (WN07117), om zo via het pad D16 verder te gaan naar de Rifugio Alpe Laghetto (WN07200).
Maar wie toch via San Bernardo en de Rifugio Gattascosa wil gaan, kan maar beter kiezen voor de route via de Passo di Monscera (WN07112). Het is juist dat er op de pas een pyloon staat, maar je loopt reeds onder of nabij een hoogspanningslijn vanaf Zwischbergen. Als je enkel tot de Rifugio Gattascosa loopt zal het niet aankomen op dat uurtje extra via de Bochetta di Gattascosa (GPS0506), maar dan kan je ruim zo goed via de Passo di Oriaccia nord (2326 – WN07123) naar de Rifugio Alpe Laghetto (WN07200), zoals hierboven beschreven.
Wie via San Bernardo naar de Rifugio Alpe Laghetto wil, kiest het beste voor de route via Passo di Monscera.
Op de reeds genoemde splitsing (WN07108) tussen de weg naar de Passo di Monscera en de Bochetta di Gattascosa (WN07109), ga je naar links op weg naar de Passo di Monscera. Je gaat over de brug en baant je vervolgens een weg door het lange gras tot op een bergweide. Hier volg je de linker rand tot je terug op de weg komt die je daarnet verliet. Je dwarst een tweede bergweide richting bosrand, waar je opnieuw een duidelijk en in 2012 gerenoveerd pad aantreft tot aan de Passo di Monscera (WN07112).
Hier overschrijd je opnieuw de Zwitsers-Italiaanse grens. Het eerste wat je opvalt is de splitsing van het pad met een afsteekje (WN07113) in de rechter flank. De feitelijke splitsing (WN07112A) tussen het pad via de linker en de rechter oever van de rivier gebeurt lager aan het meer. Om de Rifugio Gattascosa te bereiken, ga je naar rechts. Neem niet het pad dat links van het meer afdaalt in de vallei, maar neem een vager en aanvankelijk ongemarkeerd spoor voorlangs het meer. Dit pad daalt af richting een grindweg (GPS0508) die je naar rechts volgt richting Rifugio Gattascosa (GPS0509) (2u).
Deze hut is een typische bestemming voor dagwandelaars. Wie een uitgebreid ontbijt genoot in Gondo zal nog niet echt hongerig zijn, en kan onmiddellijk doorlopen richting Rifugio San Bernardo.
Je dwarst het terras van de hut en vervolgens één van de twee brugjes over het beekje nabij de hut. Ze komen beiden uit op hetzelfde pad waarlangs je afdaalt richting Lago Ragozza (WN07118), een aangename plek voor een picknick. Vanaf hier wordt het pad steniger en dus wat minder aangenaam om te bewandelen. Ook hier word je geconfronteerd met het zicht op de hoogspanningslijn, afkomstig van de Passo di Monscera. Lager gaat het pad door een plaatselijk drassige grasvlakte, welke heden overbrugd is door middel van een knuppelpad, om vervolgens weer het bos in te gaan. Het pad komt uit op een brede bosweg (WN07124), die je naar links volgt tot aan de Rifugio San Bernardo (WN07125). Hier bevindt zich een grote parking, wat meteen de populariteit verklaart. Tegenover de hut staat een gebouw met sanitair.
Je volgt de brede toegangsweg tussen de hut en het sanitairblok tot je aan de Kapel San Bernardo (WN07129) (1u5’) komt. Hier gaat het grind over in asfalt en dat weet ook fietsers te bekoren.
Hier kom je ook terug samen met de officiële GTA. Als je met je aangezicht naar de kapel kijkt, neem je de bosweg links ervan. Vanaf hier volg je de aanduiding Campo 3u40’. Dat is namelijk de alm achter de Passo di Campo en dus ook voorbij de Rifugio Alpe Laghetto.
Je volgt hier afwisselend een weg of pad in de flank van de helling. Negeer elk pad dat je naar de vallei leidt. Kort na de tweede wegwijzer, gaat een gemarkeerd pad naar links. De GTA gaat echter rechts (=rechtdoor) via een weinig tot niet gemarkeerd pad. Aan de derde wegwijzer ga je ook rechtdoor. Al vroeg krijg je zicht op de vervallen stenen hutten op de Alpe Orriacia (WN0737). Je loopt tussen deze hutten en vervolgens vat je de klim aan naar een groot kruisbeeld op een pasje (WN0738). 
Hier vind je een wegwijzer met de aanduiding Alpe Laghetto. Linksonder zie je de Bivacco E Marigonda (WN0739), een goed uitgeruste zelfverzorgingshut. Je volgt het pad in de rechter flank van de kom omhoog tot aan de Rifugio Alpe Laghetto. De hut zelf zie je pas op het laatste ogenblik.
Vlak voor de hut (2u15’) vind je een nieuwe wegwijzer (WN0740) naar de hoger vermelde Passo di Oriaccia nord (2326 – WN07123). Het markeringen werden opgefrist in 2019.
Rifugio Alpe Laghetto/ Rifugio Arsago Serpio (CAI) (GPS0600):
Tel: +39/0347/0320298
www.caiarsago.org info@caiarsago.org (Rifugio Arsago Serpio)
H/P: 38€ (incl douche onbeperkt)
1/2L rode wijn: 4€
Totaal: 42€ (40€ betaald)
Avondeten:
1°: Minestrone
2°: Pasta en stoofvlees
3°: Kaas of taart (extra te betalen)
Kamer: typisch Lager verdeeld in 3 kamers, met in totaal 27 bedden soms 2 hoog , lakenzak verplicht. Franse toiletten.
Dag 072 Rif Alpe Laghetto – Alpe Cheggio |
9,8km | +1650 | -1200 |
Met rust: 5u45’, zonder rust: 5u30’
Je verlaat de hut naar rechts en volgt het pad dat in de flank van de kom langzaam aan hoogte wint. Op een hoogte van ca 2100m vind je een grote cairne (WN07202), waar vroeger het pad uit het dal kwam. Verder klim je probleemloos tot aan de Passo di Campo (WN07203) (zelfs in de mist :-)).
Op de pas neem je niet het gemarkeerde naar rechts tussen de rotsen richting Laghi di Campo, maar het dalende pad dat eerst naar rechts gaat, om vervolgens naar links te gaan onder het pad naar de Laghi di Campo. Het pad is redelijk goed te volgen, behalve op het einde ervan, vlak voor Campo (WN07203). Hier vind je een wegwijzer, en vanaf hier is het pad bijgewerkt en probleemloos te volgen tot aan de Alpe Preia (WN07208).
In Campo vind je een ondergrondse picknick onder een groot rotsblok, maar het juiste pad vinden in de mist is heel wat moeilijker. Je dient voorbij het tweede rotsplok naar rechts te gaan, om daar de eerste bruikbare markering te vinden. De nieuwe wegwijzers zijn nog steeds slecht geplaatst om echt bruikbaar te zijn.
Als je net voorbij de picknick voorbij de rots naar rechts kijkt, zie je links een kleine heuvel aan de rand van het pad. Rechts van deze heuvel zie je een klein pasje. Deze route leid je tussen de oude sneeuwvelden door. Vanaf dit pasje is het pad veel duidelijker. Tot aan de Passo della Preia (WN07211) ondervind je verder geen moeilijkheden.
Op de pas neemt de GTA niet de route links langs de graad, maar de goed gemarkeerde dalende route richting Alpe della Preia (WN07212). Je verlengt je stokken met 20cm voor de afdaling. Op de Alpe della Preia is het pad naar rechts afgesloten. Dus blijft enkel het pad dat scherp naar links afdaalt richting gebouwen (WN07213). Dit is vrij smal en erg overgroeid. Aan de Alpe Teste Inferiore (WN07215), neem je niet het pad rechts naar de Alpe Gabbio, maar volg je de richting CSI in omgekeerde richting en ga je dus diagonaal door het kruid links in de richting van een andere paal (WN07216), alwaar je opnieuw een pijltje CSI in de omgekeerde richting volgt. Verder is het pad wit/rood gemarkeerd. Het pad is opnieuw erg smal en sterk overgroeid. Bovendien bevind je je vaak in een steile helling. Je vindt hier erg veel frambozenstruiken, maar met het plukken ervan moet je erg voorzichtig zijn gezien de staat van het pad. Vooral als het geregend heeft is het pad erg glad.
Aan je voeten ligt het Lago Alpe del Cavalli (WN07220). Onderweg komt het pad dat op de Passo della Preia links langs de graad naar de Bocchetta dei Pianei (2310) leidde, terug bij de GTA (WN07217). Deze variant die meer alpien is, is ook een half uur langer.
Je blijft lang op gelijke hoogte en daalt pas af als je je reeds boven de stuwmuur van het meer bevindt. Aan de wegwijzer aan de weg (WN07218),die van de stuwmuur komt, ga je naar links richting kerk. Net voorbij de kerk vind je de Albergo Alpino (WN07219). Hier daal je tussen de huizen af in de richting van de Rifugio Citta di Novarra (WN07300).
Rifugio Citta di Novarra (CAI) (WN07300):
Tel: +39/0324/575977
Open: 20 juni tot 1 oktober
H/P: 38€
1/2L rode wijn: 5€
Douche (onbeperkt): 0€
Totaal: 49€
Avondeten:
1°: Minestrone of pasta
2°: Rosbief met aardappelen
3°: Dessert
Middageten: (overdag druk met dagjesmensen)
1°: pasta met brood 6€
2°: 1/4L wijn (op het huis omdat ik lang diende wachten vanwege de middagdrukte)
Kamer: 5 bedden 2 hoog (alleen), lakenzak verplicht.
Franse toiletten.
Dag 073 Rif Alpe Cheggio- Alb Loc. del Tiglio |
19,6km | +1050 | -1900 |
Met rust: 8u15’, zonder rust: 7u15’
Je loopt de voordeur van de hut uit en volgt de weg bergaf. Na het laatste huis vind je het begin van het pad bergaf (WN07302). Het pad is plaatselijk omzoomd met lang gras, onkruid en bedekt met stenen die indien vochtig glad zijn.
Op een bepaald ogenblik kom je terug op de weg (WN07306), om hem verderop opnieuw te verlaten (WN07307). Je eindigt in een weide, die je langs de rechter omheining van de weide (WN07308). Je dwarst de straat en volgt dan nog een lang stuk door het bos. Je bereikt de weg (WN07311) en volgt deze omlaag. Bij GPS WN07314 verlaat je deze opnieuw. Uiteindelijk kom je aan bij de rand van Antronapaina. Je loopt in de richting van de kerk. Links vind je een winkeltje (GPS0701). De Bancontact (GPS0702) op het plein onderaan het dorp, werd verwijder, en dat is een ernstig probleem. In Praktijk betekent dit dat je voor nog meer dagen cash geld moet meenemen. Aan het begin van de weg uit het dorp vind je tevens de bushalte (GPS0703).
Alleen rijdt deze bus enkel maar omstreeks 17.00u naar Domodossola, waardoor hij in praktijk onbruikbaar wordt. Als gevolg hiervan mag je dus een stuk van 6km hoofdzakelijk langs de weg lopen :-(.
Je volgt de weg een kleine 100m omlaag en dwarst dan de Torrente Ovesca via een brug (WN07318A). Aan een tweesprong (WN07318B) ga je naar links richting kerkhof (WN07318C). Aldaar gaat het asfalt over in een bosweg. Je klimt nog een weinig om dan definitief de afdaling in te zetten. Je bereikt een private weg (WN07318D), die je bergaf volgt. In Locasca (WN07320) keer je beter gewoon terug naar de hoofdweg (WN07319), want wat de GTA hier doet is gewoon lastig stukjes naast de weg opzoeken.
Je volgt verder de weg tot Prato (WN07330), en dan verder tot aan de eerste bushalte voorbij Prato. Vanaf deze halte (WN07331) loop je nog ca 300m verder richting dal en Domodossola. Je passeer eerst links een voetbalveldje en wanneer je komst word waargenomen door meerdere honden aan de rechter kant van de straat, weet je dat je je bestemming hebt bereikt. Je moet namelijk net voorbij dit huis (kweker?) inslaan om het pad (WN07332) naar de Rifugio Alpe della Colma te vinden.
Het pad naar de hut is zeer goed gemarkeerd en zeer goed onderhouden. Het eerste deel klimt heel erg bruut. Je passeert meerdere almen met gebouwen in variërende staat, alvorens aan de Rifugio (WN07339) aan te komen.
Rifugio Alpe della Colma (WN07339):
Tel: +39/339/7511653
12 bedden
Enkel ’s middags pasta gegeten (7€).
De Tagliatelle wordt voor je ogen gemaakt in de hut, wat uiteraard een langdurig proces is. Tegenstanders van verse pasta zullen zeggen dat je die niet “Al Dente” kan koken. Zelf zou ik het nooit overwegen om die vers te maken. Maar ik ben ook geen echte fan van de Italiaanse keuken wegens te veel koolhydraten.
Als je in de hut komt wordt je door de uitbaters verzocht om je GSM en GPS uit te schakelen, omdat ze gevoelig claimen te zijn voor straling. Misschien moeten ze toch eens wat beter lezen wat er op hun tabaksdozen staat. Van roken is het bewezen dat het 8 à 10 jaar van je leven kost. Straling is enkel statistisch bewezen gevaarlijk voor jonge kinderen (kinderleukemie).
En vooral: een GPS zend niets uit. Hij ontvangt enkel… Een GSM zendt uiteraard uit.
De uitbaters van de rifugio willen je vooral niet stimuleren om verder te gaan :-(, want verdere aanduidingen zijn eerder onduidelijk en schaars. Om de weg naar de Colma dei Prei (GPS0707) te vinden, dien je over het terras van de hut te lopen. Aan de andere zijde van het terras (aan de keuken van de hut) vind je schuin links een tamelijk goed pad, dat heden gemarkeerd is met het gebruikelijke wit/rood. Let op dat je niet het horizontale pad rechtdoor neemt, want dat loopt dood.
Na een vlak gedeelte, dat probleemloos te volgen is (zelfs in de mist :-)), vind je aan een gebouw eindelijk terug een wegwijzer (WN07341) om je te zeggen dat je in de goede richting loopt. Vanaf hier vat je de afdaling aan. Aanvankelijk is dit via een mooi pad in het bos.
Aan de eerste almhut (WN073413) is het echter weer prijs. Wie goed naar het kaartje in de Rother-gids gekeken heeft was reeds gewaarschuwd :-(. Als je 2 varianten ziet, voorspelt dat meestal niet veel goeds. Vlak voor de hut vind je enkel houten pijltjes, maar niet de gebruikelijke wit/ rode borden.
Het pad loot nu evenwijdig met de bosrand omlaag, langs de eindsteun van een materiaallift, en dan verder omlaag tot nog een hut. Deze passeer je langs rechts. Wat lager zie je een pad dat diagonaal naar links gaat door de weide. Je volgt dit omlaag en komt uit op een breder weg, die je naar links volgt tot je opnieuw aan een hut aan een materiaallift uitkomt. Hier vind je opnieuw een wegwijzer. Iets lager aan een ander gebouw, dat eerder een vakantiewoning lijkt, vind je opnieuw een pijltje naar links (GPS0712). Hier volg dan een horizontale traverse tot aan een ander groep gebouwtjes in natuursteen. Hier daal je schuin rechts af, alwaar je opnieuw een goed pad vindt tot aan een hut met kapel (GPS0713).
Je daalt af door het bos tot aan een eerste parkeerplaats. Je gaat naar rechts en net voorbij een woning die in 2012 zwaar verbouwd werd, vind je een pad omlaag dat door het prachtige gehucht Olino passeert en eindigt op een lager gelegen parkeerplaats. Recht tegenover het einde van het pad, zie je het eindpunt van een materiaalkabelbaan (grote rubber band). Rechts naast deze steun vind je een wegwijzer en het begin van een pad. Het pad zelf is goed. Je loopt tot aan een wegwijzer, met uitsluitend aanduidingen naar links (Bushalte Molino).
Je gaat hier naar rechts tot in het gehucht Vigino. Hier neem je voor de rivier links (WN07359) een trap omlaag. Je volg een traject tussen de huizen tot je op het einde van het gehucht aan twee woningen (WN07360) naast de gekanaliseerde bergbeek komt. Hier ga je over de brug rechts, terug naar de rijbaan. Je volgt de weg een stukje omlaag tot je links markeringen treft. Dit pad steekt de bochten van de weg af. De Rother tracklog doet dit niet.
Blijf afdalen tot op de hoofdweg in het dal (WN07362). Hier ga je links tot aan de Albergo Locanda del Tiglio (WN07400).
Albergo Locanda del Tiglio (WN07400):
Tel: +39/0324/81122
Nota: gezien de beperkte capaciteit, zeker laten reserveren vanuit Rifugio Citta di Novarra.
Nota: strategisch overnachtingpunt, tenzij je in een zelfverzorgingshut wil slapen.
Open: gans het jaar
http://www.albergolocandadeltiglio.it
H/P: 45€
1/2L Rode wijn: 4€
Avondeten:
1°: Zowel gnocchi in kaassaus als pasta pommedore
2°: Milanese met sla
3°: 3 Stukken pizza
4°: Dessert
Ontbijt:
1 croissant (verpakt), 1 broodje (30cm), 3x confituur, boter, koffie of thee.
(typisch Italiaans -()
Kamer: 1 met één vast bed. Eigen douche en toilet.
Dag 074 Alb Loc. del Tiglio – Campello Monti |
15,9km | +1950 | -1100 |
Met rust: 8u30’, zonder rust: 8u00’
(Eerste 4u in de regen)
Vanuit de Albergo Locanda del Tiglio (WN07400), keer je terug op je stappen tot aan het punt waar je gisteren op de hoofdweg in het dal kwam (WN07362). Hier ga je naar links de trap af en loop je naar de brug over de rivier aan de kerk. De kerk is werkelijk prachtig gelegen. Aan de overzijde ga je eerst naar links, om daar een muildierpad te vinden tot aan een asfaltwegje (WN07401). Dit volg je naar links tot op het einde van het asfalt (WN07402). Hier ga je de brug over (WN07403) en volg je rechts de grindweg langs de rivier. De weg wordt geleidelijk slechter. Vlak voor het einde ervan (WN07405), neem je links een pad omhoog. Na de laatste brug over een zijrivier kom je aan een splitsing, alwaar je naar links gaat. Het pad gaat zigzag heel steil omhoog door het bos. Je passeert meerdere almhutten.
Vervolgens gaat het pad door een halfopen plek in het bos, die zoals gebruikelijk, naast drassig, sterk overgroeid kan zijn met kruid, waardoor je goed moet opletten op het pad. Na deze open plek dring je weer het bos in tot je dit definitief verlaat aan de boomgrens. Hier kom je weer aan de Alpe Camino (WN07408), die in 2019 uitgebaat werd door iemand die er geiten hoede, waardoor de gebruikelijke jungle van kruiden ontbrak. Verderop krijg je wel terug te maken met zeer lang gras, wat op bepaalde plaatsen ook erg hinderlijk is. Opletten voor teken!
Verderop heeft men het pad verbreed, waardoor de hinder van het lange gras minder is.
Je klimt tot het hoogste punt (ca 1600m) om vervolgens af te dalen naar de zelfverzorgingshut Rifugio Alpe del Lago (GPS0801) (3u30’).
Rifugio Alpe del Lago:
9 bedden met dekens, steeds open, fornuis op gas, houtvuur, (rommelig), darm met stromend water. Geen zichtbare exploitatie in 2019. De hut Bivacco Alpe Pian Lago ligt op 1u30’ en is duidelijk netter en beter uitgerust, behalve dekens.
Vanaf de Rifugio Alpe del Lago keer je terug op je stappen en ga je terug over het brugje. Vervolgens volg je een aanvankelijk zeer vaag, maar gemarkeerd pad links van de rivier, tot aan een kloof waar de rivier uitkomt. Hier klim je links van deze kloof de helling op. Boven kom je in een soort kom, met veel rododendron struiken in combinatie met lang gras, waardoor je goed moet opletten om het pad te volgen. Het verloop van het pad is erg grillig, en lang word je in spanning gehouden, naar welke pas het pad uiteindelijk zal leiden. Het is niet een pas in de richting van waaruit de rivier komt, want die zijn veel te hoog, maar de linkse van twee lagere passen links van je.
Van op de pas op de graad zuidelijk van de Pizzo Camino (WN07410) (45’) daalt het pad af langs de ander zijde van de graad, waarbij het eerst 250m naar links gaat om vervolgens onderlangs naar rechts te gaan en dan terug een stukje te klimmen om ten slotte definitief af te dalen naar de Bivacco Alpe Pian Lago (WN07413)
Bivacco Alpe Pian Lago (WN07413):
Veel mooiere zelfverzorgingshut dan de vorige. Deze is eigendom van de gemeente. Netter, beter uitgerust,gasfornuis en bruikbaar kookgerij, mooi terras, geen dekens, 6 slaapplaatsen. Geen exploitatie in de omgeving in 2019, waardoor het gras ook hier zeer lang is. Opletten dus.
Vanaf de hut loop je 750m bijna vlak in de flank om dan een haakse bocht te maken en te stijgen naar de kleine pas (WN07415) op de oostgraad van de Punta dell’Usciolo. De pas is reeds zichtbaar vanaf de hut.
Links heb je hier een uitkijkpunt. Aan de andere zijde van deze graad loop je naar rechts en blijf je ongeveer op gelijke hoogte tot je de kom (WN07416) bereikt. Je klimt naar een valse pas. Vervolgens daal je licht af naar het Lago di Ravinella, dat je langs links rondt. Net boven het meer vind je links de afslag naar het dal (WN07417 – San Guido & Forno). Hier moet je echter rechtdoor naar de echte Colle dell’Usciolo (WN07418).
Vanaf de col daal je opnieuw af over een rug tussen 2 bergbeken. 200m onder de pas vind je een wegwijzer (WN07419) in de buurt van stallen. Vlak voor de samenkomst van deze beken vind je de stallen van de Alpe Fomale di Sopra (WN07420). Ook hier was in 2019 geen enkele vorm van exploitatie meer, wat opnieuw resulteert in zeer lang gras. Na de stallen dwars je de beek links van je (WN07421). Vervolgens daal je via de linker oever af, om na de samenkomst van alle beken deze te dwarsen (WN07422) naar de rechter oever. Vervolgens gaat het licht omhoog door een stukje bos, waarna je zicht krijgt op Capello Monti. Voor één keer daalt het pad niet recht af naar het dorp, maar ga je eerst diagonaal naar rechts om aldaar uit te komen op het pad (WN07424) komende van de Bocchetta di Campello/Rimella.
Wie wil overnachten in de Posto Tappa (WN07426) moet hier 200m naar rechts, licht bergop tot aan de Alpe Sass da Mur (WN07425), waar men de sleutel van de Posto Tappa heeft. Men vraagt een IK als borg voor de sleutel (15€/p).
Posto Tappa Capello Monti (WN07426): 
2de verdieping van een oud school gebouw met winkeltje en vergaderzaal op het gelijkvloers. Zalmroze gebouw met groen luiken aan het speelplein. 7 stapelbedden 2 hoog, douche met warm water, lavabo, normaal WC, stoelen (15€/p (2012))
Restaurant/Pizzeria/Albergo Alla Vetta del Capezzone (WN07500 net over de brug):
H/P 42€ (kamer met twee bedden en gemeenschappelijk sanitair)
Zeer beperkte capaciteit. Indien vol, is er nog de Posto Tappa, maar dan moet je terug omhoog lopen naar de alm achter de sleutel van de Post Tappa (als er nog niemand anders aanwezig is in de Posto Tappa, wat weinig waarschijnlijk is gezien de toegenomen drukte op de GTA).
Voor eten ben je in praktijk sowieso aangewezen op het restaurant.
1/2L Rode wijn: 3,50€
Ontbijt: (vanaf 6u30)
Zeer ruim: ruime hoeveelheid brood en niet uitgedroogd, 2 sneden hesp, 100 gr kaas, confituur, 2 thee/koffie
Deze mensen hebben duidelijk begrepen dat de meestal Duitse en Zwitserse bergwandelaars andere ontbijtgewoonten hebben dan de Italianen. 🙂
Dag 075 Campello Monti – Alpe Baranca |
18,8km | +1600 | -1300 |
Met rust: 8u30’, zonder rust: 8u00’
Na het ontbijt in de Albergo, loop je terug omhoog tot aan de Alpe Sass da Mur (WN07425). Indien je gisteren in de Posto Tappa sliep, krijg je na het betalen van 15€ (2012) je IK terug. Je vat hier echt de klim aan naar de Bocchetta di Campello/Rimella (WN07505) (in de Rother gids: Bocchetta di Campello, op de wegwijzers in Campello Monti: Bocchetta di Rimella).
Je dwarst de beek en treft aldaar een wegwijzer (WN07501). Je klimt verder in zuidelijke richting, naar een stukje bos. Terug op de alm, vind je nabij GPS WN07502 een wegwijzer in de buurt van een almboerderij, alwaar in 2019 geiten werden gehouden. Je loopt naast de schrikdraad omheining omhoog, zonder de beek te dwarsen.
Op een hoogte van bijna 1700m vind je nabij de Alpe Scarpia (WN07503) een wegwijzer. 75m verder dwars je een zijrivier (WN07504). De verdere klim naar de Bocchetta di Campello/Rimella (WN07505) is probleemloos en goed gemarkeerd. Net achter de pas (WN07505) vind je een zithoekje (WN07506).
Alvorens de afdaling aan te vatten is het raadzaam om de GPS in te schakelen. In 2019 werd de onderliggende alm geëxploiteerd door een herder met een kudde geiten en schapen.
Het pad was in 2019 hierdoor duidelijker zichtbaar en gemarkeerd.
Je verlaat de pas in pal zuidelijke richting. 150m verder verlaat je echter het pad dat afdaalt naar de Alpe di Pianello. In 2019 was er op het terrein geen enkele aanduiding meer van een eventuele Rifugio Borgomanero (CAI).
Maar in 2019 werd je nabij GPS WN07507 naar rechts gestuurd. Je daalt af tot een hoogte van 1800m. In het vlakkere gedeelte aldaar word je opnieuw naar links gestuurd in de richting van de Alpe di Pianello. Maar na 100m verlaat je opnieuw deze richting om door de kom in westelijke richting af te dalen tot je bij een wegwijzer (WN07508) uitkomt op een bredere weg komende van de Alpe di Pianello.
Vanaf hier volg je de muilezelweg omlaag tot aan het asfalt. Gelukkig zijn de boorstenen meestel groot en vlak, waardoor je deze kan belopen in plaats van de typisch keien die normaal het “wegdek :-(” vormen.
In Alpe Selle (WN07509), ga je boven het dorp naar rechts richting een rivierbedding. Je dringt het bos in, en 500m verder bereik je een tweesprong (WN07511), alwaar geen zinvolle wegaanduidingen te vinden zijn. Hier zijn er 2 mogelijkheden:
Je slaat rechts af en volgt een pad dat grotendeels op gelijke hoogte blijft tot aan de kerk van Villa Superiore (WN07512). Wat verder zoek je een pad (WN07513) omlaag tussen de huizen tot aan een parking (WN07514). Aan het begin van de weg vind je een pad (WN07515) naar links dat de haarspeldbocht in de weg afsteekt. Je dwarst de rijbaan (WN07516) en vervolgt je weg omlaag via het pad. Aan de rand van Prati (WN07517), ga je rechtdoor omlaag. Je bereikt Rimella en vervolgt rechtdoor omlaag langs de kerk en het gemeentehuis (Rother).- Indien je links afslaat, bereik je al snel het asfalt. Maar na 500m verlaat je dit weer via een pad naar links, aangeduid door plaatselijke bordjes GTA. Het leidt je naar Sella,
waarna je de haarspeldbochten van de weg afsteekt, om uiteindelijk uit te komen aan de kerk van Rimella. Je gaat links van de kerk richting gemeentehuis. Hier daal je links voor het gebouw af om zo langs de Albergo Fontana (WN07518) te passeren. (2012)
Vervolgens ga je naar links omlaag tot op het asfalt. Onderweg passeer je een bron (WN07519), alwaar je ook wat in de schaduw kan zitten. Op het asfalt ga je rechts tot aan de eerste haarspeldbocht, alwaar je net voorbij een zijweg naar Pianello, een pad vindt ter hoogte van het eindpunt van 2 materiaalkabelbanen (WN07520).
Het pad daalt af tot aan de brug over de Torrente Landwasser, om dan de klim aan te vatten richting La Res (WN07526). In de dorpjes Roncaccio Inferiore en Superiore, dien je wel goed op te letten, want het verschil tussen het pad en een private toegang tot een huisje is vaak niet erg groot. In Superiore passeer je langs een Rifugio (GPS0908), die bevoorraad wordt met een kabelbaan.
Vanaf hier volg je een mooi relatief vlak pad door het bos. Vlak voor La Res, loop je door een alm, waar het pad wat vervaagt. Je klimt tot de pas, en gaat aldaar naar links en onmiddellijk naar rechts, ter hoogte van een informatiepaneel (WN07526) van de Via Alpina. Hier vervolg je in noordoostelijke richting.
Het begin van het pad dat afdaalt van La Res (WN07526) is ook vaag, gezien het door een almweide verloopt. Eenmaal aan de boomgrens (WN07528) vind je weer een zeer duidelijk pad tot Belvedere (WN07530). Vlak voor het gehucht ga je echter scherp rechts (WN07530) .
Onderweg passeer je een waterverzamelpunt met een buis waar je water kan tappen (WN07531). 200m verder verliet je in het verleden dit pad (WN07532 Trajectwijziging) naar rechts. Nu verlaat je dit vlak voor Ronco scherp links (WN07523). Je keert terug naar een kerk, die je daarnet van bovenaf zag liggen (WN07524). Je bereikt Bocco Superiore (WN07525), en daalt af door het dorp tot op een betere weg, alwaar je terugkeert op het oude traject.
Het pad wordt vager en heeft last van overgroeiend gras. Boven La Piana is er opnieuw een trajectwijziging (WN07527). Je daalt niet af tussen de huizen, maar vervolgt rechtdoor via een weinig gebruikt pad met netels richting een paar vrijstaande huizen, alwaar je alsnog afdaalt naar het asfalt (WN07528).
Vanaf hier kan je het niet meer vermijden tot het einde in Campo (WN07530). Onderweg passeer je nog langs het gehucht Santa Maria (WN07529), met een Posto Tappa die heden gesloten is. De B&B Yellow House is er heden wel open. In Campo (WN07530) vind je opnieuw wegwijzers en een pad naar de Alpe Baranca (1u).
Je negeert de eerste afslag naar links richting een metalen brugje, maar klimt langs dezelfde oever verder omhoog tot aan een buizenbrug (WN07532), waar je bij mooi weer kan baden. Hier dwars je de rivier en blijf je verder langzaam klimmen tot aan de Alpe Baranca (WN07600). De hut zelf ligt een beetje rechts van het pad naar de Colle Baranca. De mast met een Italiaanse vlag, die je langs het pad ziet wapperen, net voorbij Alpe Baranca, betreft een kapel.
Alpe Baranca (WN07600): 
Tel: +39/347/8659385
Open: half juni tot eind september
http://www.rifugioalpebaranca.com
H/P: 45€
1/2L Rode wijn: 5€
Klein bier: 3€
Avondeten:
1°: Anti-pasta (zeer ruime keuze, bijna een maaltijd op zich)
2°: Pasta Pommedore
3°: Worst met bonen (uit blik)
4°: Kaas (als er nog plaats is in je buik)
Tijdens de maaltijd reeds braakneigingen. Problemen met voedingshygiëne?
Ontbijt:
Toast, confituur, muesli, koffie of thee, geen kaas of vlees. (meegenomen, wegens nog geen eetlust)
Kamer: 1 lager onder het dak. Eén douche en toilet. (Vrij druk door 1 familie met kinderen en nog een aantal koppels, goed vol.. ).
Dag 076 Alpe Baranca – Carcoforo |
8,3km | +700 | -900 |
Met rust: 4u00’, zonder rust: 4u00’ (koel)
Vanaf de hut loop je naar rechts omhoog tot aan het hoofdpad naar de Colle Baranca (GPS1003). Je passeert eerst de vlaggenmast aan de kapel, alwaar het pad een zigzag naar links maakt. Vervolgens klim je verder omhoog langs de rivier tot aan de buizenbrug (WN07601) net onder het Lago Baranca (WN07602). Vervolgens gaat het rechts van het meer tot aan de Colle Baranca (WN07604) (45’).
Op de pas vind je een drinkbak (WN07605). Hier ga je tussen de huizen naar links. Je vindt hier een oude herberg met opschrift op de gevel, alwaar er in 2019 sporen van actieve exploitatie waren, maar vermoedelijk niet op het vroege uur dat ik daar passeerde. Je passeert een drinkbak voor vee, en je volgt de weg tot je een wegwijzer tegenkomt (WN07606), alwaar je de brede weg naar de (vervallen) Villa Lancia naar rechts verlaat voor een pad, dat klimt. Het pad wordt soms wat vaag in de vlakke met gras bedekte delen, maar het is goed gemarkeerd. Via een tussenpasje (WN07607) klim je naar de Colle d’Egua (WN07609 -1u40’). Vanaf hier heb je, bij helder weer en als je vroeg genoeg bent, een prachtig zicht op de Monte Rosa groep.
Vanaf de Colle d’Egua neem je het gemarkeerde pad. Aan de Alpe Seletti (WN07610), passeer je rechts van de gebouwen, om bij het laatste gebouw naar rechts te gaan. 150m verder, na het dwarsen van een beekbedding, vind je een wegwijzer (WN07611). Hier neem je het dalen pad links, niet het horizontal pad rechts. 200m verder in zuidelijke richting, 50m voor de Alpe Egua keert het pad terug in noordwestelijke en later westelijke richting.
Je daalt verder tot je aan een splitsing komt naar de Rifugio Boffalora/ Paolo Majerna (WN07613 – CAI). Het pad naar de hut is op dit ogenblik het duidelijkste pad, en wie iets wil drinken of eten in de hut, volgt dus gerust de markeringen rechtdoor. De variant naar links is niet korter, en zeker meer overgroeid, dan die via de hut. Beide varianten komen terug samen op de Alpe Giant (WN07614), net onder de Rifugio.
Onder de hut leiden de markeringen je in de richting een beekbedding (WN07616), waar je zou moeten waden. Rechts van je zie je echter een brug (WN07615), die je kan gebruiken om de beek te dwarsen. Vanuit het dal staat deze beter aangegeven. Op een hoogte van ca 1500m passeer je de Agriturismo Bruc (WN07618). In 2019 was er geen aanduiding meer van het aanbieden van overnachtingsmogelijkheid.
Bij het begin van het dorp, passeer je een GSM mast (WN07620). Vervolgens ga je door het dorp, langs 2 kerken tot op het asfalt. Hier ga je links de brug over, waarna je op je rechterzijde Albergo Alpenrose (WN07700) (2u) treft.
Albergo Alpenrose (WN07700):
Tel: +39/0163/95646 of /95601
Open: begin juni tot eind september
H/P in gemeenschappelijke kamer: 45€, H/P in individuele kamer: 55€
1/2L Rode wijn: 4€
Pasta ragou ’s middags: 8€
Avondeten (19.30u):
1°: Tagliatelle met boschampignons
2°: Varkensreepjes, varkenspoot of gebraad.
3°: Taart
Ontbijt: zeer ruim ontbijtbuffet
Meerdere soorten brood, toast, confituur kaas, hesp, muesli, koffie of thee, fruitsap, yoghurt.
Kamer: 2 gemeenschappelijke kamers met stapelbedden. Elk met douche en toilet. (met 3 in een kamer) Individuele kamer mogelijk tegen meerprijs.
Winkel: 1 (WN07621) Openingstijden onvoorspelbaar.
Dag 077 Carcoforo – Rima |
8,7km | +1050 | -900 |
Met rust: 4u30’, zonder rust: 4u00’ (koele klim)
Gezien ik voor 7 jaar doorgelopen was naar de Rifugio Ferioli omwille van weersvoorspellingen voor de volgende nacht en ochtend en mij dat goed bevallen was, was dit ook mijn initieel plan. Volgens de info in de Rother gids, gaat de Rifugio Ferioli pas open in het begin van augustus. Dit bleek echter niet correct volgens info uitgehangen in Rima. Wie dus zeker wil zijn over de toegankelijkheid van de Rifugio Ferioli, doet het best nazicht op de site van de plaatselijke afdeling van de CAI: www.caiolgiate.it .
Vanaf Albergo Alpenrose (WN07700) ga je naar links, terug de brug over. Vervolgens ga je rechtdoor en paseer je aan de linker kant een groep vakantiehuisjes. Je blijft de weg volgen tot het einde van het berijdbare deel. Eerst heb je een afslag naar links (GPS 1102), met een eerste brug. Vervolgens ga je verder tot na de tweede brug, waar de weg niet meer berijdbaar is. Hier dwars je een tweede brug. Iets verder vind je een wegwijzer (WN07702). Hier ga je naar links omhoog. Hogerop vind je een pijl met GTA tussen de huizen van de WN07703 Alpe Selva Bruna. In 2019 werd deze alm geëxploiteerd (koeien).
Je dwarst twee beekbeddingen en dan gaat het zigzag omhoog via een goed pad langs de Torrente Trasinera tot aan de Alpe Trasinera Bella (WN07705). Deze alm wordt geëxploiteerd door een schaapherder, en dat is te zien op het pad. Je gaat verder omhoog in de richting van de vervallen Alpe del Termo (WN07706).
Verder verloopt het pad vrij probleemloos, behalve in de kom onder de Colle del Termo (WN07707). In het steenslagveld aldaar, dien je goed op te letten om het pad te onderscheiden. De markeringen zijn hier niet zo goed, en van bovenaf is het pad beter zichtbaar. Vanaf de Colle Terme (GPS 1104) heb je opnieuw een gedeeltelijk zicht op de Monte Rosa.
In de afdaling volg je het pad eerst 100m naar link, om dan in zigzag af te dalen tot 2050m. Het pad is met houten balken verstevigd is tegen de erosie door water en schapen. Het bovenste deel is begraasd. Dan volgt een travers van ca. 500m naar rechts, om dan de afdaling door het bos aan te vatten. De afdaling is lang, maar niet zo lastig voor de knieën. Aan een almhut (WN07710) tref je blaffende honden aan de leiband. Je daalt verder af door de almweide en vervolgens door het bos tot de samenkomst met een tweede pad. Je vindt hier geen enkele aanduiding. Je daalt verder af tot aan het dorp en dan daal je steeds rechtdoor af door het dorp.
Op het centrale plein aan de ingang van de kerk vind je de Albergue Alpino (WN07712), heden het infopunt voor de Posta Tappa (WN07800).
Posto Tappa (WN07800): 
14 bedden, 1douche, 2 toiletten, elektrische handdoekdroger, pelletkachel, overdekt terras met uitzicht. Bedden met dekbed en set wegwerplakens en voorwaar een paar wegwerp hotelbadslippers. In de badkamer ook hoteldouchezeepjes.
Albergue Alpino (WN07712):
H/P incl overnachting in de Posto Tappa: 50€
Avondeten (19.30u):
1°: Pasta of bouillon met pasta
2°: Brasato of Vitello Tonnato met koude aardappelsla
3°: Taart
Flessen wijn: vanaf 16€
De voorgevel (kant parking/dal) van de Albergue Alpino verraadt dat het een Walser huis is, maar het interieur van het restaurant slaat je met verstomming. Het is een soort show case van het kunnen van de ambachtslui in Rima, inzake valse marmer. 
Werkelijk verbazingwekkend. Je eet onder het toeziend oog van een dame met ontblote borsten op het plafond geschilderd. Behalve de verwarming lijkt alles behoorlijk origineel. Prachtig!
Ontbijt luxe (7.00u):
Meerdere soorten brood, toast, confituur kaas, hesp, ontbijtgranen, koffie of thee (zelfs witte), fruitsap, yoghurt.
Dag 078 Rima – St’Anton di Val Vogna |
8,7km | +1050 | -900 |
Met rust: 6u00’, zonder rust: 5u45’ (koele klim)
Je slaat het straatje aan de zijgevel van de kerk in, welke je ook gebruikt om naar de posto tappa te lopen. Op het plein met pomp ga je echter links rechtdoor ipv rechts rechtdoor naar de posto tappa. Achter het eerste huis sla je links in en bij de eerste mogelijkheid ga je naar rechts. Je loopt nu naast een beek en treft een wegwijzer bij GPS WN07801. Je loopt achterlangs de huizen en dan ga je links over een brugje. Vervolgens gaat het tussen vakantiehuisjes omhoog tot aan een splitsing bij een groot infopaneel (WN07802). Hier ga je links richting Rifugio Ferioli. Het betreft een goed pad. Hogerop vind je opnieuw een splitsing, met een grote wegwijzer links (WN07803). Rechts vind je een klein pijltje dat je omhoog naar de Rifugio Ferioli leidt.
150m hoger ben je op de Valmontasca (WN07804). Nog eens 150m hoger ben je op de volgende alm (WN07805 Alpe Vorco).
Verder gaat het vrij probleemloos omhoog tot aan de Colle Mud (WN07806).
Vanaf de pas daal je af via het pad 8. Vervolgens is er een splitsing (WN07808), alwaar je naar rechts gaat, indien je de Rifugio Ferioli (WN07809) wenst aan te doen.
In 2012 begon het te lichtjes regenen, bij aankomst op de Colle Mud. Een uur later ging dit over in een volwaardige hagelbui. Na de hagelbui zijn er nog twee dagwandelaars afgedaald naar Alagna, waardoor ik enige gast was die avond.
Rifugio Ferioli (CAI) (WN07809): 
Wandeltijd zonder rust: 6u30’ met rust: ca 6u40’ (Vanaf Carcaforo)
Tel: +39/0163/91207
Tel: +39/334/5631105
Open: 5 juli tot 15 september, enkel weekend tot 29 september (data 2019, zie website voor actuele data!!!)
Prijzen 2012:
H/P: 29€
1/4L Rode wijn: 2€
Totaal: 31€
(Al de rest op het huis)
Nota: gezien ik enige gast was, at ik samen met de crew van 4 man in de keuken.
Avondeten:
Happy hour :-): 2 karaften wijn met kaas en salami, gerookte hesp, vet
1°: Anti-pasta
2°: Pasta ragou
3°: Polenta ragou
4°: Taart
5°: Koffie met schnaps.
Ontbijt:
Toast, confituur, koffie of thee, geen kaas of vlees.
Kamer: volledige lager voor mij alleen
Nota: de aanvoer van brood en taart gebeurt te voet. Al het overige wordt per helikopter aangevoerd.
De hut betreft een vrij eenvoudige en kleine hut. Eten doe je bij goed weer op het ruime terras, en bij slecht weer boven de keuken. Er is een goederenlift vanuit de keuken en een trapladder voor de bediening. Slapen doe je in het hutje ernaast. In nog een ander hutje vind je één douche en 2 Franse toiletten.
Indien je echter in Rima geslapen hebt en geen behoefte hebt aan een pauze, kan je aan de splitsing boven de hut (WN07808) naar links gaan. Het pad is korter, maar weinig gebruikt, en vroeg in het seizoen zal je moeten uitwijken voor sneeuwresten. In praktijk ben je sneller langs de hut, gezien dat pad beduidend beter is.
Beide paden komen terug samen bij GPS WN07810. 100m lager bereik je de Alpe Venghy (WN07811). Nog eens 150m lager passeer je de Alpi di Mud di Mezzo (WN07812). In het hoger deel van de afdaling vind je veel los materiaal op het pad. Het lagere deel wordt begraasd door koeien.
In het beboste deel zijn er afwijkingen, zowel tov de Rother tracklog als het pad aangegeven op de digitale kaart. Je komt aan een stuk pad waar men trappen gemaakt heeft door stenen mooi te stapelen. Ter hoogte van een stortvloeddam kan je de rivier dwarsen, maar de wegwijzers leiden je naar een lager gelegen brug (WN07814). Een weinig verder kom je uit op het asfalt. Je loopt via het asfalt door Pedemonte en passeert een kerk met mooie fresco’s op de voorgevel (foto pagina 83 Rother). Aan de brug, kan je zowel voor de brug de grindweg nemen als het asfalt blijven volgen over de brug naar links. 200m verder kan je het asfalt toch niet meer vermijden en volg je dit naar Alagna (WN07818). Je vindt hier naast twee geldautomaten (WN07817 & WN07820), een kleine kruidenierszaak (WN07819) en veel dure hotels. Het is niet een plaats waar ik blij van word.
Op een tweesprong zonder wegwijzer (WN07821), ga je naar links. 50m verder vind je een overdekte picknick met bron (WN07822). 150m verder bereik je de hoofdweg, die je 50m naar rechts volgt om dan de rivier te dwarsen via een voetgangersbrug. 1,5km verder bereik je een betonnen brug (WN07826), alwaar je terug de rivier dwarst.
Je dwarst de SP299 en volgt een straatje naast een appartementsgebouw, dat doodloopt voor autoverkeer. Je volgt dit tot je uitkomt op de Via Real. Indien je de bijzondere kerk van Riva Valdobbia (WN07828) (foto pagina 83 Rother) wil zien, sla je links af in de Via Real. Zo niet, volg je de stijgende asfaltweg tegenover jou. In de eerste haarspeldbocht komen beiden terug samen.
Een kleine 100m voorbij de bocht vind je een klein houten wegwijzertje met de aanduiding “Alta Via”. Neem dit vaag pad tot aan de bosrand, alwaar de weg breder wordt. Ter hoogte van een GSM-mast (WN07830), vervolg je via de weg naar links. In de volgende haarspeldbocht verlaat je opnieuw het asfalt via een klein paadje naast een drinkwatercollector in een gebouwtje. Net voor een picknick aan een oorlogsmonument, kom je terug op het asfalt, om dit niet meer te verlaten tot de Rifugio Sant’Antonio di Val Vogna (WN07900).
Rifugio di Sant’Antonio di Val Vogna (GPS 1300): 
Tel: +39/0163/91918
+39/347/3368950
Open: gans het jaar.
H/P in Lager: 38€, zeer beperkte capaciteit qua kamers (ik heb er slechts één tweepersoonskamer gezien)
1/4L Rode wijn: 3€
4dl Bier: 5€
Deca: 1,20€
Middageten (2012):
1° :Huisgemaakte ravioli met brood: 4€
2° :Konijn met aardappelen: 12€
Avondeten 2019 (20u):
1°: Huisgemaakte ravioli of pasta pommedore
2°: Konijn, goulash of brasato met aardappelen
3°: Kaas of taart.
Minder druk in het restaurant dan 7 jaar geleden, gezien het laatste deel van de weg in principe afgesloten is voor normaal verkeer. Welke impact heeft een dergelijke maatregel op de leefbaarheid van het restaurant/posto tappa? En het was nu niet dat het hier voorheen zwart zag van het volk of dat er zwaar aan wildparkeren gedaan werd.
Ontbijt (7u):
Brood, toast, confituur, choco, koffie of thee.
Lager onder dak: minimale scheiding door tussenschotten, deels stapelbedden en gewone bedden. Douche en toilet. (6 personen op het Lager in 2019, alleen in 2012).
Dag 079 St’Anton di Val Vogna – Rifugio Rivetti |
14,8km | +1300 | -500 |
Met rust: 6u00’, zonder rust: 5u30’ (koele klim)
Je verlaat de Albergo naar links en volgt de grindweg in het verlengde van het asfalt tot je vlak voor een kleine waterkrachtcentrale de weg verlaat via een pad (WN07901) dat rechts omhoog verder gaat. Aan de waterkrachtcentrale houdt de weg effectief op. Vervolgens volg je het brede pad tot aan de Napoleontische brug. Onmiddellijk na deze brug over een zijrivier vind je een wegwijzer en ga je naar links via een houten brug over de hoofdrivier (WN07903).
Je volgt deze verder stroomopwaarts en passeert de Alpe Buzzetto (WN07904), alwaar een bioboer West Highland runderen kweekt en bioproducten verkoopt. Bij WN07908 dwars je de hoofdrivier. De wegvoering is hier zeer moeilijk, omwille van enerzijds het landschap zelf en anderzijds de aanwezigheid van koeien en hun vlaaien. Het pad wordt verduidelijkt door vaak kleine cairnes en weinig recent opgefriste verftekens, die bovendien aangebracht zijn op grote tussenafstanden. Opletten is hier dus absoluut noodzakelijk.
De Alpe Camino (WN07909) is recent nooit geëxploiteerd. Op de digitale kaart wordt na de hut een splitsing aangegeven van twee paden die beiden eindigen aan de Alpe Maccagno.
Het pad dat in tegenwijzerzin naar de Alpe Maccagno loopt wordt gebruikt. Of het andere ook feitelijk aanwezig is kon op het terrein niet uitgemaakt worden.
De Alpe Maccagno (WN07911) werd in 2019 niet meer geëxploiteerd, mogelijks door de huidige toestand van de hut. Vlak voor de hut, moet je een rivier dwarsen (WN07910) via de hoge stenen. Het pad leid je tot vlak bij de hut, om vervolgens weer ervan weg te lopen en onmiddellijk terug dezelfde rivier te dwarsen, via alweer wat hoge stenen. Er is tegenwoordig een afteekje (WN07912). Je loopt langs de westelijke zijde van het meer aan de Alpe Maccagno. Vervolgens keer je terug naar de hoofdrivier om deze te dwarsen nabij GPS WN07914. Daarna gaat het omhoog naar het Lago Nero (WN07916). Vanaf hier is het pad beter gemarkeerd en gaat het deels via blokwerk omhoog tot aan de Passo del Maccagno (WN07917).
De afdaling is zeer steil. Je stokken 30cm verlengen is raadzaam. Het eerste deel daal je af langs een rotsachtige passage, alwaar je je handen dient te gebruiken voor een grote afstap. Daarna gaat het over in een grashelling, met steen, aarde en gras. De markeringen zijn hier geel. Voorbij de beek (WN07918) in het diepste punt van de kom, zie je reeds het pad naar de volgende pas. Midden in de kom vind je een wegwijzer aan een reuze cairne (WN07919). Vanaf hier loop je ook op de Alta Via 1.
Na de tweede pas Colle Lazoney (WN07920) is het terrein opnieuw rotsachtig. De markering is hier zeer goed. Je loopt hier door blokwerk, met meestal vlakke stapstenen. Aan de laatste wegwijzer voor de derde pas gaat de Alta Via 1 naar rechts. De Colla della Mologna Grande (WN07926) is 5’ rechtdoor vanaf hier. Je herkent de pas aan de Tibetaanse wimpels.
Vanaf de pas zie je de hut (WN08000) liggen. Onderweg vind je nog veel blokwerk, met meestal vlakke stapstenen. De ingang van de hut vind je rechtsom (links is de keuken).
Rifugio Rivetti (WN08000): 
Tel: +39/015/2476141
Open: midden juni tot midden september.
H/P in Lager: 40€
Douche: 1,50€
1/4L Rode wijn: 3,00€
Soep: 6€ (‘s middags)
Avondeten:
1°: Anti-pasti
2°: Couscous, varkensstoverij, courgettes, bonensla
Ontbijt: vanaf 7u00 (in praktijk 6u30’)
Grote kan thee of koffie, gelukkig is er muesli, zeer droog brood of voorverpakte toast met confituur
Kamer van 4 alleen, vernieuwd sanitair naast de ingang, met één douche, 2 Franse toiletten, 1 normaal toilet.
Gasten: GTA publiek en veel lopers uit het dal.
Dag 080 Rifugio Rivetti – Rif Savoia |
19,5km | +900 | -1725 |
Met rust: 6u45’, zonder rust: 6u15’ (met lift)
Met rust: 8u30’, zonder rust: 8u00’ (zonder lift (2012))
De afdaling verloopt probleemloos tot aan de eerste almhut. Onder weg passeer je de Alpe Lavazey met de ruïne van de door een lawine vernietigde Rifugio Rivetti (WN08001). Vanaf de volgende hut (WN08004) vind je een muildier- en veeweg aangelegd met kinderkopjes. Het is zeer lastig lopen tot in Piedicavallo, vanwege deze kinderkopjes en als de stenen nat zijn door de regen en daardoor ook glad, wordt het alleen maar erger.
Aan het einde van het pad kom je uit op de hoofdweg in het dorp. Je kan hier of iets verder naar rechts, richting parking en brug over de rivier. Aldaar vind je het begin van het pad naar de Madonna della Neve. Vanaf de straat, zie je een materiaallift die eindigt op een kale pas tussen de bomen. Dat is de Madonna della Neve. Dit is vooral een bestemming voor dagjesmensen vanuit Piedicavallo. Persoonlijk vind ik het aantal toegevoegde hoogtemeters te groot en bovendien zijn die vermijdbaar via de weg. En dus volg je hier beter de weg 3km naar links, om alzo af te dalen tot in Rosazza. Ook hier werd geen winkel opgemerkt.
Je loopt door het dorp van Rosazza en op het einde ervan neem je de goed aangeduide afslag naar het Santuario San Giovanni (WN08012). Je volgt het asfalt tot het begin van het gehucht Gliondini (WN08013). Hier kan je een eerste maal het asfalt verlaten op weg naar het Santuario San Giovanni. Je loopt tussen de huizen van het dorp door en op het einde ervan daal je kortstondig af in de richting van een brug, die je dwarst. Aan de overzijde ga je naar links langs de rivier en een weinig verder (WN08014 Pad omhoog) kom je aan een splitsing tussen een stijgende en een dalende weg. Je vindt hier geen enkele aanduiding, maar logischerwijs neem je hier de stijgende weg door het bos. De weg blijft meestal in de buurt van de rijbaan. Meestal is de historisch weg relatief breed, behalve op één plaats, waar hij gedeeltelijk ingenomen werd door de helling van de rijbaan hogerop de helling. Je passeert de 8016 Cappella di Santa Maria Magdalena, alwaar je ook het pad omlaag negeert. Vlak voor het Santuario (WN08017) kom je terug op het asfalt.
Je gaat rechtsom het Santuario (WN08018) en aan de achterzijde neem je een weg (WN08018A), die onderlangs de meest stijgende weg gaat. Deze weg passeert door het gehucht Case Gamma. Bij GPS WN08018B keer je terug naar de hoofdweg, welke je volgt tot je in een haarspeldbocht een groot gebouw (WN08020 (gewezen hotel?)) treft. Hier vind je een wegwijzer (WN08019) en een aanduiding GTA. Neem hier de met gras begroeide weg onderlangs het gebouw. Bij GPS WN08021 (Afslag niet links) vind je de splitsing tussen de lage variant, die rond de berg gaat (links afslaan, beschreven in Rother) en het originele GTA traject, dat over de berg gaat.
Wie over de berg wil, vervolgt dezelfde richting en gaat via een brede bosweg omhoog tot je terug op het asfalt uitkomt (WN08022 Wegwijzer). Hier ga je via het asfalt naar links omhoog. Verderop vind je nog 2 afsteekjes van het asfalt, die reeds heel erg steil waren, maar door recente bosbouw totaal onbruikbaar geworden zijn (WN08023).
In de voorlaatste haarspeldbocht (WN08023), vind je het begin van een terug bruikbare langere afsteek, waarbij je terug aan de weg komt (WN08024) op de grens van de bomenlijn. Links langs de weg vind je Locanda della Galleria Rosazza (WN08024A), een hotel met uitzicht, dat biomaaltijden verstrekt. Het pad dwarst echter de weg en klimt omhoog in de flank in de richting van een stenen stal (WN08025). Vanaf deze stal zie je een bijna horizontale weg richting pas. De stal wordt heden niet meer geëxploiteerd, en dat resulteert in zeer lang gras, wat het lopen en de oriëntatie bemoeilijkt. Vanaf de stal wordt de weg breder en heb je minder last van het lange gras.
Eenmaal op de Colle della Colma (WN08026), heb je zicht op de Santuario di Ororpa (WN08035). Je daalt de pas af naar rechts. Je betreedt het bos en vlak boven de Cascina Orone (WN08027 – ruïne), vind je op zeer korte afstand 3 wegwijzers die je in wijzerzin rond deze ruïne leiden, om bij de derde WN08029 links omlaag te gaan.
Uiteindelijk kom je uit op de asfaltweg komende van de Locanda della Galleria Rosazza.
De routekeuze die je nu maakt, wordt hoofdzakelijk bepaald door het feit of je stopt in het Santuario di Ororpa dan wel of je ’s avonds nog de kabelbaan omhoog neemt richting de Rifugio Savoia. In dit geval ga je naar links, licht omhoog tot je 100m verder een dalend pad naar rechts vindt. Het bergstation dat je vanuit het Santuario di Ororpa ziet is niet dat van de Rifugio Savoia, noch dat van Capana Renata, maar het reeds 40 jaar verlaten Bergstation op de Monte Mucrone. Als de bovenzijde van de berg wat wit ziet, is dat wel belangrijk omweten :-).
Wie nog de energie heeft om te voet naar de Rifugio Savoia te gaan, slaat hier deze weg naar rechts af en spaart zo een aantal meters stijgen. Je volgt deze weg bergafwaarts tot je aan een brede bosweg komt (WN08031), met wegwijzers richting Rifugio Savoia. Eerst komt er van links een pad bij dat van het Santuario di Ororpa komt (WN08037). Wat verder vind je een geel gemarkeerd pad, aangeduid als Oropo Verticale, een klim- en Klettersteig-gebied).
Wat verder dwarst de weg een bij regen tamelijk brede beek via de hoge stenen. Net daar voorbij verlaat je de brede weg, die plaatselijk in zeer slechte toestand is voor een behoorlijk goed pad dat in zigzag de flank beklimt tot aan de Rifugio Rosazza /Mucrone (WN08038). Dit is geen CAI hut, zoals beweerd wordt in de Rother gids. De binnenzijde komt wat primitief over, en de Rifugio Savoia is zeker een betere plek om te overnachten.
Vanaf de Rifugio Rosazza klim je nog wat verder hoger tot aan het eindstation van de kabelbaan, om dan horizontaal tot aan de Rifugio Savoia (WN08100) te gaan.
Rifugio Savoia (WN08100):
Wandeltijd zonder rust: 8u00’ met rust, 8u30’ (2012)
Tel: +39/015/8495131
Open: begin juli tot begin september.
www.rifugiosavoia.it rifugiosavoia@gmail.com
Prijzen 2012:
H/P in kamer: 39€
1/2L Rode wijn: 3,00€
Bar: 2€ ?
Avondeten (19.30u):
1°: Anti-pasta
2°: Pasta
3°: Gegrild vlees met groenten
4°: Taart met thee of koffie
Ontbijt: vanaf 7.30u
Vers croissants brood, confituur, choco, honing, thee of koffie
Kamer van 4 (alleen) met douche en toilet op de kamer, geen lakens, eigen lakenzak te gebruiken, maar met wel handdoeken van de hut.
Nota:
- In 2012 was ik hier de enige echte gast, en dus at ik samen met de uitbater en de kok en de liftbediende aan één tafel. Alleen reizen… het heeft soms zijn voordelen.
- In 2019 was er hier een bijeenkomst van de plaatselijke Alpenclub, met als gevolg dat er hier een zee van vaak zeer dronken personen rondliep. Bovendien was de Rifugio Savoia dat weekend volzet en was het personeel zeer gestrest door de drukte. Niet erg aantrekkelijk als omgeving, en dus ging ik nog verder naar de Rifugio Coda (2u30’). Gelukkig was ik in 2019 me de lift omhoog gegaan. De combinatie klim en vervolg zou echt te veel geweest zijn, na een start vanuit de Rifugio Rivetti.
Dag 081 Rif Savoia – Trovinasse |
13,9km | +750 | -1250 |
Met rust: 6u45’, zonder rust: 6u15’
Je verlaat de Rifugio Savoia (WN08100) via de voordeur en gaat dan naar links tot aan de wegwijzer. Hier ga je opnieuw links via de brede weg naar het Lago di Mucrone. Indien hier ’s nachts sneeuw gevallen is, verandert de weg in een ondiepe beek. Verderop daalt deze weg af naar het dal. Dit is de weg die je gisteren tijdens de klim kon zien aan de overzijde van de vallei. Je verlaat deze weg echter aan een wegwijzer (WN08101) naar recht, net voorbij een zijbeek. Eerst passeer je het Lago di Mucrone, een picknickplaats op zonnige dagen.
80m verder is er een afslag naar de Colle Chardon. Verderop is het pad naar de pas heraangelegd met balken die de erosie op de afsteekjes moet tegengaan, maar eigenlijk promoten ze daarmee het gebruik van de afsteekjes in plaats van het oorspronkelijke pad.
Net voorbij de Bocchetta del Lago (WN08104) ga je naar rechts, en volg je een goed aangelegd pad in de flank van de berg. Je verliest weinig hoogte. Pas in het laatste deel vlak voor de Rifugio Coda, win je aan hoogte. Je vindt hier een aantal passages, die met touw en ketting gezekerd zijn. Zeker in een tussenafdaling zijn deze hulpmiddelen bruikbaar.
En dan sta je plotseling aan de Rifugio Coda (WN08109). Voor wie in de Rifugio Savoia (WN08100) sliep, is het te vroeg om al halt te houden. Maar gezien ik dit nog deed in combinatie met de vorige etappe, overnachtte ik hier.
Rifugio Coda (WN08109): 
Tel: +39/015/2562405
Tel: +39/370/3266366
Open: begin juli tot begin september.
Prijzen 2019:
H/P in kamer: 39€
1/2L Rode wijn: 5,00€
1,5L water: 2,50€
Douche niet aangerekend wegens problemen met de geiser (koud).
Avondeten (20.00u):
1°: Pasta – Minestrone
2°: Grote kippenbil met bonen, aardappel macedoine en sla.
Ontbijt: vanaf 6.00 (officieel vanaf 7.30u)
Typisch Italiaans (alles verpakt): toast, koekjes, confituur, choco, thee of koffie
Kamer van 4 (alleen, naast het sanitair en dus veel nachtlawaai), geen lakens, eigen lakenzak te gebruiken.
Aan de wegwijzers in de buurt van de hut heb je niets, want die wijzen je allemaal naar het dal. Vanaf de voordeur van de hut, vertrek je haaks op de voorgevel in de richting van 2 zuilen van gestapelde stenen (cairnes) naar een klein tussencolletje (WN0811).
Dit pad is zowat het tegenovergestelde van het pad dat je volgde naar de Rifugio Coda. Hier loop je op de graad, of er vlak bij, en dat betekent veel op en af. Je loopt hier ook op de grens van twee Italiaanse regio’s, waardoor geen van beiden de verantwoordelijkheid wil nemen over wie nu het pad zal onderhouden en dus heb ik nog nergens zo een kakofonie van verschillende kleuren van tekens gezien, met als gemeenschappelijk kenmerk dat geen van allen recent werd opgefrist. Het pad zelf is smal, vaak overgroeid met gras waardoor het soms moeilijk zichtbaar is en bovendien krijg je op een aantal strategische plaatsen op het pad te maken met hoofdzakelijk geitenmest. In de moeilijke passages is het pad gezekerd met beugels, stangen of touw.
Vlak na de Colle Di Carisey (2142m) (WN08111) vind je de splitsing (WN08113) tussen de GTA en de kamroute van de Alta Via 1.
Het pad van de GTA is vooral in de flank van de Monte Bechit (2320m) (WN08114) zwaar toegegroeid. Je moet uiterst aandachtig zijn bij de plaatsing van je voeten in dit deel.
Net onder de top van de Monte Bechit (2320m) (WN08114) ben je weer in meer open terrein (WN08117), maar moet je klimmen. Rond de 2100m ga je terug over in traverse tot net onder de Colle della Lace (WN08119), alwaar je weer moet klimmen naar de het opgesloten gebouw op de Alpe della Lace (WN08118), vanwaar je doorklimt naar de Colle della Lace (WN08119) zelf.
In 2012 was het pad van de GTA afgesloten en diende ik de route over de kam te volgen. Op het eerste zicht lijkt die zwaarder dan het GTA-traject in de flank, maar in praktijk is dit verschil verwaarloosbaar. Vanaf de splitsing word je richting Monte Bechit (2320m) (WN08114) en de Monte Roux (kruisbeeld op de top) (2316m – WN08116) gestuurd. Vlak voor de top van deze laatste (ook pad omhoog), word je echter links om de top gestuurd (WN08115) via een pad dat gezekerd is met een dik fel blauw synthetisch touw, dat je door de moeilijkste delen van de afdaling helpt tot op de Colle della Lace (WN08119). Op de Col zie je recht naar beneden een kapot getrapt koeienspoor. Scherp rechts vind je een pad dat in de flank van de berg gaat tot aan de Colle di Giassit (met kruis).
Op de Col ga je niet naar rechts bergaf, maar blijf je links van de graad. Je daalt af in de richting van een boerderij. Voor de boerderij word je naar links omlaag gestuurd, via een alweer gewijzigd parcours, vooral naast een elektrische omheining. De GPS tracklog van Rother klopt hier ook niet meer. Je loopt nu in een nog ruime bocht in wijzerzin rond een heuveltje en de boerderij in de richting van de rivierbedding van de Torrente Chiussuma.
Lager kom je op een koeienspoor/pad dat rechtstreeks van de Colle della Lace komt. Met een beetje durf, en bij goede zichtbaarheid daal je dus beter rechtstreeks af via dit brede koeienspoor/pad dat rechtstreeks van de Colle della Lace komt.
Vlak voor de Alpe Druer (WN08124), bereik je een kunstmatige drinkput voor vee, waar het heel drassig is en de markeringen van het pad moeilijk te volgen zijn, en vervolgens daal je af naar rechts via een al iets beter pad tot aan een grote koeienstal op de Alpe Druer (WN08124).
Hier vind je eindelijk een berijdbare grindweg. Je volgt de licht dalende weg in de rechter flank van de helling. Vlak voor een tweede boerderij (WN08126 Alpette) vind je een wegwijzer naar Belvedere. Je daalt af door een overbegraasde en bemeste weide in de richting van een ‘pad’ tussen de resten van twee droge muren in de richting van de Torrente Chiussuma. Je kan je op dit ogenblik het beste op de brug richten en je zelf een weg zoeken richting de brug (WN08127).
Je vervolgt je weg langs de andere kant van de vallei. Eerst ga je nog op gelijke hoogte tot aan een hut aan de bosrand (WN08128), om dan uiteindelijk de eindafdaling in te zetten. Je eindigt aan een huis nabij een grindweg (WN08129). Via een smal paadje naast de oprit van de woning, bereik je de weg. Op de weg ga je naar rechts bergaf tot aan een wegwijzer (WN08130) aan het begin van een bosweg. Hier ga je naar links en daal je af tot de Agriturismo Belvedère (WN08200).
Agriturismo Belvedère (WN08200):
Tel: +39/0125/658731
+39/333/2415816
Open: van mei tot oktober.
V/P in kamer: 50€ (H/P: 42€) (sommige matrassen zijn aan vervanging toe L)
Rode wijn : aan tafel inbegrepen.
Grote fles bier 66cl: 4€ (33cl: 3€)
Dag 1:
Lunch (13.00u):
1°: Pasta
2°: Pizza
3°: Taart
Avondeten (19.30 à 20.00u):
1°: Anti-pasta: kastanjes, vitello tonato, paprika, kalfstong in tomatensaus
2°: Lasagne verde
3°: Brassato, sla, puree.
4°: Fruit of zoets.
Zeer ruime porties, die ik zelfs niet opkreeg.
Ontbijt: vanaf 7.30u
Hoorn des overvloed.
Dag 2:
Lunch (13.00u):
1°: Ravioli
2°: Kotelet met sla
3°: Taart
4°: 1/4L Rode wijn
Avondeten (19.30 à 20.00u):
1°: Anti-pasta: kastanjes, vitello tonato, paprika, zachte kaas met nootdressing, rundcarpaccio
2°: Pasta pommedore
3°: Soort blinde vink met kaas, sla, puree.
4°: Fruit of zoets.
Zeer ruime porties, die ik zelfs niet opkreeg.
Ontbijt: vanaf 7.30u
Hoorn des overvloed.
Dag 3:
Lunch (13.00u):
1°: Pasta
2°: Hamburger met sla
3°: Taart
4°: 1/4L Rode wijn
Avondeten (19.30 à 20.00u):
1°: Anti-pasta: kastanjes, paprika, kalfstong in salsa verde, bruchetta met ansjovis, pizza
2°: Spirelli
3°: Lamsvlees, sla, courgettes, rijst.
4°: Fruit of zoets.
Zeer ruime porties, die ik zelfs niet opkreeg.
Ontbijt: vanaf 7.30u
Hoorn des overvloed.
Kamer met 2 stapelbedden, gemeenschappelijk douche en normaal toilet op de gang.
Nota: verblijfsgasten: allen GTA wandelaars.
Dag WM082AvTrovinasse – Pont-Saint-Martin |
8,0km | +150 | -1125 |
Met rust: 2u20’, zonder rust: 2u20’
Voor dit jaar was mijn gepland eindpunt de Val d’Aosta.
Wie verder wil gaan langs de GTA verwijs ik door naar mijn verslagen:
In Trovinasse vind je enkel een bus naar Ivrea. Wie afdaalt naar Pont-Saint-Martin, vindt daar een station, met betere verbindingen. Vandaar mij keuze om af te dalen naar Pont-Saint-Martin ipv Trovinasse.
Daarvoor verlaat je de Agriturismo Belvedère (WN08200) via toegangsweg. Aan de eerste wegwijzer (WN08201), neem je de dalende grindweg, die al snel een eerste haarspeldbocht maakt. Na een tweede haarspeldbocht ga je het bos in. Bij een derde haarspeldbocht in de hoofdweg, ga je rechtdoor via een mindere weg (WN082V01). Al snel dwars je de bedding van de Torrente Chiussuma en vervolg je de weg tot op de Alpe Chioso, alwaar de weg lijkt dood te lopen op privé terreinen. Op het eind (WN082V02), is er toch een paadje dat je naar links omlaag leidt in de richting van een verbrede weg. Je volgt deze via de Alpe La Verna tot aan de Alpe Maletto (WN082V03), waarvan je de kerk reeds kon zien staan van aan de Agriturismo Belvedère. Je kan de originele weg volgen, die via de toegangsweg van de Rifugio Alpe Maletto (WN082V03) verloopt, maar tussen de twee gebouwen scherp rechts gaat om dan in tegenwijzerzin rond het rechter gebouw te gaan. Je daalt af via een vaag pad midden door de weide, om dan naar links te gaan in de richting van 2 gebouwen. Daar komt heden een nieuwe steile grindweg toe, die van de weg boven komt. Of deze weg openbaar is, is niet helemaal duidelijk. De weg is nu duidelijker. Hij blijft dalen een maakt een bocht naar links om dan bij GPS WN082V04 uit te komen op de historische muildierweg omlaag.
Je volgt deze omlaag en dwarst meermaals de asfaltweg. Op een hoogte van 880m dien je de asfaltweg naar link volgen over een afstand van 50m, alwaar de muildierweg (WN082V10) verder gaat. Op een hoogte van 720m, dien je rechts aan te houden (WN082V1) om 25m een wegwijzer (WN082V12) te vinden. Na nog 2 maal de asfaltweg gedwarst te hebben, bereik je het een brede grindweg tussen de wijngaarden. Hier volg je deze naar rechts, om op het ogenblik dat deze gaat stijgen hem te verlaten naar links via een mindere weg omlaag. Op een tweesprong daal je richting bewoonde wereld (WN082V16).
Tussen de huizen ga je naar rechts. 100m verder sla je rechts af in de Via Vairola. Je blijft dalen tot de Via Roma, die je naar rechts volgt. De weg versmalt en wordt een wandelpad dat stijgt naar de Cappella Di San Rocco (WN082V18), alwaar je ook een picknick vindt. Je bevind je hier op de bergvariante van de Via Francigena, die je in tegengestelde richting volgt.
Het pad eindigt op de drukke Via Torino (WN082V19), die je in noordwestelijke richting volgt. 130m verder verlaat je deze naar links (WN082V20) om via de Via Caduti del Lavoro richting station te lopen. Via de eerste zijweg links bereik je een supermarkt (WN082V21 Super A&O), om inkopen te doen voor de terugreis. 500m verder bereik je het station van Pont-Saint-Martin (WN082V22).
Je dient langs de spoorzijde de wachtzaal binnen te gaan, om daar de automaten te vinden van Trenitalia en tevens het bord met de aangekondigde treinen. Probeer niet om een ticket naar Malpensa te kopen, want dat lukt meestal niet. Koop een ticket naar Milano Centrale.
De eerste trein die je moet nemen is die richting Ivrea, maar dat is een ritje slechts ca 10’ en de trein rijdt bovendien frequenter dan de bus. Van Ivrea neem je de trein richting Torino tot Chivasso, om daar de trein te nemen tot Milano Centrale. Met de lokale treinen kost jou dit 13€. Neem je voor dit laatste stuk een van de Freggia’s, dan ben je meteen minstens 50€ kwijt en nauwelijks sneller in Milaan. Laat je dus niet oplichten!!!
Vanuit het centraal station van Milaan, kan je met de trein naar Milano Malpenza. Hiervoor moet je een kaartje kopen aan de automaat van Trenord, die zich op de kop van het spoor waar de betrokken trein stop bevindt. Dit is vanuit de vertrekhal gezien, aan de linker zijde. Dit spoor begint dieper in de vertrekhal en de trein, die mij vanuit Chivasso naar Milaan bracht stopte net naast deze sporen.
Weet dat ik zowel op de heen- als op de terugreis problemen ondervonden heb met de aankoop van een biljet aan de automaten van Trenord. Die van Trenitalia werken (meestal) probleemloos, maar daar kan je dan geen ticket kopen voor de regionale treinen. Ook in Pont-Saint-Martin zal je tevergeefs naar personeel zoeken. Je dient langs de spoorzijde de wachtzaal binnen te gaan, om daar de automaten te vinden van Trenitalia. Probeer niet om een ticket naar Malpensa te kopen, want dat lukt meestal niet.
Op de heenreis waren alle 4 automaten in het Station van Malpensa T1 buiten dienst, en was er een technicus druk doende aan de automaten, met als gevolg ellenlange files aan de loketten, die daar niet meer op voorzien zijn qua personeelsbezetting en efficiëntie…
Op de terugreis in Milaan Centraal, was er een probleem met de verbinding met de betaalkaarten, waardoor je enkel met gepast geld kon betalen, en wie heeft dat nog bij in deze tijden… Uiteindelijk is er een bediende van Trenord toch in geslaagd om via de contactloze lezer, die zich links onderaan de linker automaat bevindt een betaling tot stand te brengen, die dan op de chip van je betaalkaart geregistreerd wordt. Maar dat heeft opnieuw irritant veel tijd gekost. Ik heb nog niet getracht om via hun website een ticket te kopen, maar misschien is dat een alternatief, tenzij die even betrouwbaar is als hun automaten L. Dit ticket kost 13€. Je kan ook een bus nemen naar Malpensa, die aan de buitengevel van het station stopt, langs dezelfde zijde als de treinen. In principe is de bus zelfs goedkoper, maar minder comfortabel.
Aan de luchthaven Malpensa vind je in de buurt van de Luchthaven T1, vind je naast het dure Sheraton:
Hotel Villa Malpensa**** (WN06200D):
Via Don Andrea Sacconago 1
21010 Vizzola Ticino
Kamer zonder ontbijt: 60€ (www.booking.com)
Avondeten vanaf 19.30u:
- Steak 500 gr met aardappel in de schil: 22,50€ (mayonaise ipv zure room)
- Glas Barbera: 7€
- Contorni (gegrilde groenten): 6€ (kleine portie, zijn geld niet waard)
- Espresso: 2,50€
- Coperto: 3,00€
Totaal: 40,50€ (zonder de groenten 34,50€ en dan zeer goed in vergelijking met Zwitserland)
In de buurt van de luchthaven T2 vind je de grootste keuze aan hotels, waaronder die van verschillende grote ketens. Je vindt daar tevens:
Cardano Malpensa**** (WN06200G):
Via Al Campo 10
Cardano Al Campo
03 31261011
Kamer met ontbijt, en gratis luchthaventransport: 57€ (www.ryanair.com)
(Je recupereert 10% van dit bedrag op een volgende vlucht.)
Als je toch met de trein komt vanuit Milaan, kan je beter doorrijden tot Malpensa T2, dat dichter bij het hotel is. De bus rijdt elke half uur, maar voor de veiligheid bel je beter eens naar het hotel. De hotel shuttle bus parking bevindt zich in aan de meest noordelijke uitgang van de Luchthaven T1 (WN06200H). Aan de T2 bevindt deze zich aan het meest zuidelijke deel van de parking (WN06200I), waar de luchthavenhoreca zich bevindt.
Ontbijt vanaf 6u: zeer ruim buffet, waar letterlijk alles te vinden is.
Geen restaurant gezien, maar er is een pizzeria in de straat, en in de hotels van de grote ketens kan je ook terecht.
Eindconclusie:
Na een kleine 3 weken had ik mijn voorziene einddoel bereikt, en diende ik terug te keren naar huis. Mijn conditie was optimaal.
Het volledige traject was voorbereid op GPS. Verwijzend naar vorig jaren, heb ik veel aandacht besteed aan de trajectkeuze en vooral de lengte van de etappes. Ik heb daar op het terrein uiteindelijk tegen gezondigd, omdat ik niet graag in zelfvoorzieningshutten slaap.
Gezien ik thuis een lage variant had uitgezet voor het meest noordelijke en hoogste deel, heb ik weinig moeten bijsturen op het terrein. Bijsturen op het terrein kost altijd meer moeite omwille van het kleine scherm van GPS.
Ik ben oud genoeg om het nog te kunnen zonder, maar de technologie bestaat nu eenmaal en dus zie ik niet in waarom je die niet zou gebruiken. Normaal loop ik niet constant op mijn GPS te kijken. In dit geval was dit enkel nodig op de plaatsen waar ik op het terrein bijgestuurd heb, door bosbouw of in de gevallen hierboven beschreven.
Ik beschouw de aanmaak van een tracklog als een essentieel onderdeel van je voorbereiding op elke langdurige tocht. Vandaar dat ik mijn tracklog niet publiekelijk ter beschikking stel. Hoe je hem zelf kan aanmaken vind je terug onder de rubriek: Oriëntatie – GPS (zie hoger).
Omwille van mijn vertrek, vroeg in het seizoen, heb ik toch gekozen voor een paar bergschoenen van het type C (La Sportiva Evo Trek) voorzien van een Vibram Mulaz zool. Deze heeft zeer goede contacteigenschappen op natte stenen, maar slijt wel snel, waardoor deze redelijk duur in het gebruik zijn. Ik heb de schoenen slechts een vijftal uur gedragen aan mijn voeten en ze voor het overige meegedragen in de rugzak. Dit heb ik vooral gedaan op de trajecten: Fondovalle – Alpe Devero & Alpe Devero – Alpe Veglia. Voor het overige heb ik zowat alles kunnen uitvoeren op de approach schoenen. Dit wijst op meestal droge weersomstandigheden en ook een perfecte kennis van wat de schoenen aankunnen in combinatie met een paar wandelstokken.
Elementaire kennis hebben van meteo en flexibel zijn in je plannen is essentieel. Pas dus je reisplannen aan in functie van het weer, je fysieke conditie en je kunde. Zelfoverschatting leidt tot ongelukken. Ga in de bergen, maar kom vooral terug (levend!)
Coördinatenlijst:
Roversmountains 