Reisverslag Bergwandeltochten en een beetje Klettersteig (Oostenrijk).

Gesäuse

1)Algemene info bij het reisverslag.

Streek: Steiermark.

Gebied: Gesäuse

Periode: juni 2005

Reisgezelschap: Duo (Initiators Bergwandelen)

Transport:

Heen- en terugreis: met personenauto door Duitsland (Achen, richting Köln), Koblenz, Ludwigshafen, Speyer, Hockenheim, Heilbronn, Nurenberg, Regensburg, (Passau) Uitrit 118 voor wie geen autowegenvignet wil kopen: Passau, Scharding (137), Grieskirchen,Wels, Liezen (138) Admont-Hall (146)

Overnachting en eten:

Overnachting (beste adres):

Op rotonde in Hall: richting Steyr, over brugje, voorbij betoncentrale. Aan licht zalmkleurig huis op de rechter kant, vind je een pijl met opschrift: “Weissensteiner”. Voorlaatste huis: Pension Weissensteiner (AUTGS0001) (0043(0)3613.2787). Dit pension komt in aanmerking voor de lijst met droompensionnetjes, vanwege zijn ligging aan een klein meertje en het zicht op de rotsmuren van het dal.  Bovendien is de ligging zeer rustig. Enkel wat geluid van de trein in de verte als de wind verkeerd zit. Enkel kamers met ontbijt, maar in het dorp zijn voldoende restaurants te vinden.  Geen pretentie, bij lage bezetting ontbijt je in de keuken van de uitbaters zelf. Ari Weissensteiner is berggids met Nepal ervaring. In Gesäuse is gids een nevenberoep, gezien het ontbreken van bergtoppen met echt grote namen. Hij was monteur in buitendienst en is nu op rust. Samen met 3 andere berggidsen staan ze in voor de bergredding en het gidsen in Gesäuse. Ze staan altijd klaar met tips en advies in functie van uw kunnen en het weer.

Avondeten (beste adressen):

• Buchner: gelegen tegenover de abdij, aan de andere kant van het parkje: relatief klassieke Oostenrijkse keuken (dus rijk aan calorieën, maar na een bergwandeling kan je wat gebruiken). zeer goede prijs – kwaliteit verhouding, betaalbare wijn.
• Gasthaus Ennsbrucke: gelegen aan de rotonde in Hall, vlak voor de brug naar Admont, sluiting in het bouwverlof, in volle zomer, ook verzorgde kaart, maar iets minder origineel en relatief dure wijn.
• Gasthaus aan de grote weg door Admont tegenover de toeristische dienst: goed gelegen, maar het is in negatieve zin te zien aan wat je krijgt voor je geld o.a. geen groentenschotel bij je hoofdschotel, wijn ook aan de dure kant.

Reizen kost:

• Brandstof diesel:nog steeds goedkoper in Oostenrijk dan in Duitsland.
• Bier 50cl: 3 … 5 EUR
• Wijn:25cl  2,10 … 5 EUR
• Kamer met ontbijt: vanaf 18 EUR
• Royaal ontbijt vanaf 7.30 uur
• Avondmaal (hoofdschotel): 7 à 12 EUR

Algemeen advies: neem je middageten in de vorm van krachtvoer mee vanuit België

Totaal reisbudget: ca 200 (inclusief brandstof) EUR

Betalingswijzen:

Cash in de hutten. Cash afhalen kan via Bancontact in o.a. Admont (cash afhalen uit de biljettenautomaat)

 Reisliteratuur:

• Hüslers Klettersteig Atlas (Uitgeverij J.Berg bei Bruckmann ISBN 3-7654-2848-5)
• Klettersteig-Guide Österreich – Csaba Szépfalusi (Uitgeverij Tyrolia ISBN 3-7022-2548-X

Internet:

• www.xeis.at (site van Gesäuse)
• www.bergsteigen.at (zeer veel routebeschrijvingen van Klettersteigen; zoekfunctie op naam)
• www.haindlkarhuette.at
• www.hesshuette.at
• www.ennstalerhuette.at
• www.publish.at/trekking (alle lange afstandstrekkingroutes in Oostenrijk)
• www.alpin-koordinaten.de
• www.postbus.at
• www.meteo.at

2) Inleiding.

Gesäuse is een Nationaal Park. Bij gevolg zal je er weinig kabelbanen en andere storende inrichtingen vinden. Het voordeel hiervan is dat her hier relatief rustig is. Het nadeel is dat je op eigen kracht naar boven moet. De aanloop naar de verschillende hutten bedraagt meestal rond de 1000 meter en dan moet je nog beginnen aan eventuele Klettersteigen, zodat een goede conditie aan te raden is en dat in sommige gevallen een overnachting in de hut aan te raden is (zie terzake ook de routebeschrijvingen in de gidsen).

De Klettersteigen waarmee Gesäuse zich profileert zijn: Wildfrauensteig (Bosruck, 1992m (B-C)), Hexensteig (Hexenturm, 2170m (B-C)), Jungfernsteig (Grabnerstein, 1848m (A-B)), Teufelsteig (Tieflimauer, 1882m (C-D)), Wasserfallweg (Hesshütte 1699m (A-B), Alpinpark (Johnsbach ca. 860m (B-C), en de Südwandband-Klettersteig (Grosser Buchstein 2224m (B)

Door de slechte weersomstandigheden, met noodlottige gevolgen later in het seizoen is het voor ons gebleven bij de oefen-Klettersteig in Johnsbach (AUTGS0002) en hebben wij ons voor de rest moeten beperken tot gewone bergwandelingen tot aan de hutten.

3) Uitrusting en voeding

Fysieke voorbereiding:

Hoe beter je fysieke conditie bij vertrek, hoe groter de kans dat je van je reis kan genieten. Ondanks het feit dat het hier geen huttentocht betreft, ga je toch elke dag meer dan 1000 meter naar omhoog  en omlaag. Bij goed weer kan je na het bereiken  van de starthut verder gaan via Gezekerde & Klettersteig-routes, bij slecht weer blijf je beter weg van deze routes en zoek je je heil in de omliggende beboste hellingen.

Kledij op het lichaam:

• schoenen: bergschoenen van het type B tot C (La Sportiva Evo Trek) bij voorkeur van een gekend merk en liefst in combinatie met een onderlaag in Gore-tex. Voor de zware routes zoals de Teufelsteig ben je mogelijks beter af met schoenen met stijve zool (C)
• stel sokken: bij voorkeur 2 van goede kwaliteit
• trekkersbroek, eventueel met afristbare pijpen of traditionele kniebroek, bij voorkeur in een sneldrogende stof of klimcollan bij goed weer.
• synthetisch ondergoed, slip en T-shirt met lange of korte mouwen.
• lichte fleece
• zonnehoedje

Kledij in de rugzak:

• Gore-Tex jas met kap of hoed en regenbroek.
• gletsjerbril, zonnecréme (beschermingsfactor 20 of hoger) en lippenzalf met beschermingsfactor.

Andere uitrusting:

• compacte telescopische wandelstok (ontlast de knieën bij het dalen)
• rugzak van 30l. (fleece en eten in plastic zak, mocht het plotseling beginnen regenen)
• een paar pakjes papieren zakdoekjes, doet dubbel dienst als toiletpapier.
• drinkbussen met een gezamelijke inhoud van 2 tot 3 liter (afhankelijk van het feit of je je bij de hutten kan bevoorraden)
• zakmes
• persoonlijke apotheek: rekverband, steriele doekjes, ontsmettingsmiddel, wondpleisters, schaartje, sporttape, compeed (blaren),eventueel in het dal: ibuprofen, dafalgan, middel tegen neusloop, imodium
• Gsm: voor wie contact wil houden met het thuisfront
• oriëntatiemiddelen: minimum 1/50.000 (Gesäuse, Pyhrn, Eisenerz, Kompass 69), kompas, hoogtemeter en GPS (nuttig, maar niet noodzakelijk)

Klettersteigset:

• helm
• gordel (integraal of combinatie borst- en zitgordel
• Klettersteigset (geef de voorkeur aan een set met Salewa-Attack karabines of de nagemaakte van Simon, Mamut, enz . Enkel de sets van het type Y voldoen aan de huidige strenge veiligheidseisen. Maak zelf geen Klettersteigset: knopen zijn zwakke punten en minder sterk dan de bevestigingen of stiksels gebruikt door producenten van gekeurd bergsportmateriaal. Koop een recente Klettersteigset. Oude sets vertonen soms productiewijzen, waarvan men achteraf bij tests heeft vastgesteld dat deze onvoldoende sterk zijn bij uitzonderlijke vormen van belasting. (Productiedatum (later dan 2017) staat steeds ergens vermeld op de verpakking of het label van het product zelf.)

Voeding:

Volgens de voedingsleer zou je een verhouding van 15% proteïnen, 30% vet en 55% koolhydraten moeten bevatten. Voor sommige soorten sport gaat men zelfs naar 70% koolhydraten. Hou echter rekening met het feit dat vet meer calorie‰n geeft voor hetzelfde gewicht. Mijn menu is zodanig samengesteld dat ik in principe alles wat ik onderweg moet eten, los uit de hand kan eten. Dit is handig bij slechte weersomstandigheden en spaart bovendien gewicht uit aan verpakkingsmateriaal, bestekken, enz. Bovendien heb je op een Klettersteig niet altijd de tijd, plaats en ruimte om uitgebreid te lunchen.

Ikzelf weeg 78kg. Wie zwaarder is zal in verhouding iets meer nodig hebben. Een menu moet voldoende gevarieerd zijn en moet uiteraard voor jou aanvaardbaar zijn. Weet echter dat ik thuis ook wel iets anders eet dan dit. Veel sportvoeding vermeldt reeds de samenstelling en de energieopbrengst op de verpakking. In dien je het niet vindt op de verpakking, zal je gebruik moeten maken van een algemene lijst met voedingsmiddelen. Die kan je terugvinden in een boek over dieetleer in de bibliotheek. Als je weet dat 1g proteïnen of eiwitten overeenkomt met 17kJ of 4kcal, 1g vet met 38kJ of 9kcal en 1g koolhydraten met 17kJ of 4kcal, dan kan je zelf aan de slag.

NAAM:                        gr.      prot.      koolhyd.        vet           kJ

Bridge Biscuit            87.5     5,1          68,0             5,86           1.458,62

Isostar H.E.                80       3,8          71                  14             1.442,88

Ritter Sport              100      8,2         34,77            11,31          1.145,54

Snickers(Fore)           60       5,7         34,8               15             1.243,20

Totaal:                     327,5    6,96%    63,69%       14,10%        5.290,24

of     1.263,84 Kcal

De Isostar High Energiereep en de Ritter Sport chocolade kocht ik bij Makro. Ritter Sport smelt minder snel dan sommige ander soorten. De hier vermelde biscuits en Fore komen uit Aldi. Koop bij voorkeur harde repen, de zachte verkruimelen te snel in je rugzak.

4) Dag 1:Johnsbach (oefenklettersteig) – Modlingerhütte (1523)- Anhartskogel (1764) – Johnsbach (753):

Johnsbach is het Durbuy van het Gesäuse en wel zo dat het gehucht ingepalmd is door het Alpincentrum Johnsbach, de plaatselijke versie van Durbuy Adventure. Je kan hier onder commerciële begeleiding leren Klettersteigen, afdalen, raften en nog zo een paar activiteiten die tegenwoordig door de commerciële bedrijven ingepalmd zijn. Door dit bedrijf is hier in Johnsbach een kleine Klettersteig aangelegd, die goed is als opwarmertje. Je stijgt 110m en daalt 20m af over een Klettersteig die B-C gequoteerd is. C wil zeggen dat het bijna volledig verticaal en soms met heel lichte overhang is en dat klopt in dit geval vooral voor het begin en het laatste stuk in afdaling. Vooral dit laatst stukje vond ik het pikantste, omdat je bij een afdaling in lichte overhang moeilijk je volgende steunpunt vindt.

Vanaf de parking in het dorp (AUTGS0002), loop je terug bergafwaarts langs de asfaltweg tot net voor het brugje en het gat in de rots, waardoor de asfaltweg loopt. Hier ga je voor de beek links en door de bedding van een klein zijbeekje tot aan het beginpunt van de kabel. Er hangt hier een bordje: ‘Privaat Geen toegang’, maar dat hebben we niet begrepen omdat het in het Duits was ;-). Als je deze Klettersteig wil doen, moet je hier zeker om 08.00 uur staan, want vanaf 09.30 uur komen er groepen toe van het Johnsbach Alpinpark. Gezien je nog geen uur nodig hebt voor deze Klettersteig, ben je er als vroege vogel al weer af, tegen dat die groepen afkomen. Wij hebben steeds de meest verticale route gekozen. Er komen soms een aantal zijkabels toe, maar die hebben we niet verkend. Er zijn twee rustpunten met een bankje, goed voor en foto van wie achter U komt. In het verticale stuk van de afdaling neem je zo snel mogelijk de rechter kabel. De linker is niet zo handig. Beneden op het einde van de kabel met de rug naar de wand, ga je een beetje schuin omhoog tot aan de Bijbelweg, met een uitzichtpunt en uiteraard een bijbel. Vanaf dit punt neem je de laagste weg en kom je automatisch uit aan de kerk van Johnsbach, waar een mooie lijst hangt met al wie overleden is in de bergen. Er zitten maar weinig buitenlanders tussen.

Gezien het nog maar 09.30 uur was en het pas vanaf de middag zou beginnen regenen, zijn we via de normale weg 601 – 608 naar de Modlinnger Hutte (AUTGS0003A) geklommen. Er wordt 2 uur opgegeven, maar wij deden het in anderhalf. Na een soep en drank zijn we via het pad 673 langs een omweg teruggekeerd. Je passeert eerst een hutje van de Bergredding en dan kom je aan een modderige splitsing (AUTGS0003). Het pad is niet zo veel belopen en ook niet echt super gemarkeerd. Je loopt hier over drie opeenvolgende bulten met telkens wat klimmen en dalen. De eerste top is de Spielkogel (1731m – AUTGS0004). Het pad moet hier wat onderlangs de top lopen, want op de top zelf was er niets meer te zien en dien je op zicht af te dalen naar het zadel schuin rechts, alwaar je terug merktekens vindt. Vervolgens gaat het terug omhoog naar een niet genoemde top (AUTGS0005). Hier daal je af tot het zadel Brunntörl (AUTGS0005A) met een wegwijzer. Hier ga je terug omhoog tot de Anhartskogel(1764m – AUTGS0005B). Je daalt deze langs de andere kant af en dan volgt er een traverse achter een topje en weer een klimmetje tot Niederberg (1688m).  Je daalt hier terug af tot je een pijl naar Johnsbach vindt en pad 635 (AUTGS0006).

Eerst volg je een stukje pad, tot je in een bosbouwgebied komt, waar je via de bosbouwweg afdaalt tot een echte grindweg (AUTGS0007). Deze blijf je afdalen tot een brug over de rivier. Op de kaart zie je een zwarte stippellijn die op het terrein ook aangeduid is, maar wel moeilijk te volgen is vanwege de modder en de dichte vegetatie, vooral in de buurt van de Wölgeralm. Verder wordt het wel beter en daal je af langs een beek tot aan de Wolfsbacher Nieder Alm (AUTGS0008). Je blijft dalen langs de rivier. In het begin moet je ook opletten vanwege de dichte vegetatie. Je daalt af tot je zicht krijgt op een weg. Daar daal je langs een vast betonstuw tot aan de weg en daal je via deze weg tot aan een bord C3 ‘Forststrasse’ Wie het liever iets gemakkelijker doet, daalt vanaf het eerst genoemde brugje af via de weg.

Je komt aan een reeks wegwijzers met aanduidingen gericht naar de klimmers.Hier ga je links , opnieuw langs een rivier. Bij een eerste brug, blijf je op dezelfde kant en ga je rechtdoor, licht klimmend tot in een bocht, waar je via een pad terug afdaalt tot aan de rivier. Wanneer je hier een houten brug over de rivier ziet en aan de overzijde een grote metalen buis, dwars je de rivier en loop je langs de oever en de metalen buis tot aan de asfaltweg. Hier daal je via het asfalt af tot aan de parking in Johnsbach.

Voor het stuk over de graad heb je ongeveer 2u nodig. Voor de afdaling tot Johnsbach hetzelfde. Ondertussen was het licht beginnen regenen.

5) Dag 2: Gstatterboden (577m) – Hochseibenalm (1189m – Ennstalerhutte (1544m) – Gstatterboden:

Met de auto door Admont, aan de spoorweg naar links en dan de weg volgen tot net voorbij het dorp Gstatterboden, net voorbij een riviertje aan een wegje vind je een kleine parking (AUTGS0009), waar je je auto kan achterlaten. Groot infobord, maar geen aanduidingen met wandelpijlen. Klim via het asfalt tot aan een  splitsing van het asfalt (rechts) en grind (links).

Hier vind je het pad dat vanuit het dorp vertrekt en hier de weg dwarst. Je volgt de aanduiding naar de Ennstalerhütte tot je op een splitsing van grindwegen de laagste weg blijft volgen, richting Hroissenalm. Je blijft dezelfde weg volgen tot je op de Hochscheibenalm (AUTGS0010) komt. Hier moet je vanaf de boom met wegwijzers door de alm klimmen tot aan de rand van het bos. In de alm zelf zie je niet zoveel aanduidingen door gebrek aan steunpunten. Er lopen hier soms paarden los, die nogal wild kunnen zijn. Via een jachtpad dat nog maar recent geopend is voor het publiek en op de kaart nog aangeduid is met een zwarte streepjeslijn, kom je probleemloos aan de Ennstalerhutte (AUTGS0011). Op het deel tussen de Hochscheibenalm en de hut, kwam de regen met bakken uit de lucht. Ondanks dat het weekend was, waren we alleen in de hut. De huttenwird wist ons de vertellen dat alle gasten afgebeld hadden. Na wat eten en drinken en nog een schnaps op het huis voor de moeite, daalden we via de gewone weg terug af naar Gstatterboden en onze auto. (klim: 2u40, afdaling 1u30).

6) Dag 3: Köbelwirt (870m) – Hesshütte (1699m) – Köbelwirt:

Je rijdt met de auto tot Johnsbach en blijft dan dezelfde weg verder volgen tot je net voorbij Gasthof Köbelwirt een kleine parkeerplaats (AUTGS0012) vindt, aan het begin van het pad naar de Hesshütte (AUTGS0014). Het pad loopt aanvankelijk deels door almen en bos. De delen door de almen waren drassig (mogelijks door de vele regen van de afgelopen dagen).

 

 

 

 

Rond 1550m moet je wat terug afdalen in een kom, waar je de bemande Stadlalm vindt (AUTGS0013). Vanaf hier ze je de hut ongeveer liggen en vat je de definitieve klim aan. Aan de hut was er eindelijk een opening in het wolkendek, wat het ogenblik was voor wat foto’s van de Höchtor en de Rösskuppe. Na wat eten en drinken in de hut zijn we langs dezelfde weg terug afgedaald. (klim: 2u30, afdaling: 2u00)

Bij mooi weer kunnen de sportievelingen naar de Hesshütte klimmen vanuit het Ennsdal (572m) via de Wasserfallweg (Klettersteig A-B) naar de Hesshütte. Dit wordt echter niet aangeraden bij vochtig weer vanwege de vele mogelijks modderige passages tussen de rotsen (Ari Weissensteiner). Opnieuw bij mooi weer kan je vanaf de Hesshütte via de Josefinensteig (A-B) naar de Hochtörl (2369m) – (niet geschikt voor mensen met hoogtevrees of andere evenwichtsstoornissen).

7) Dag 4: Ennsthal (603m) -Haindlkarrhütte (1121m) – Gsengschärte – Sagenweg – Ennsthal:

De Haindlkarrhütte (AUTGS0015) is de laagst gelegen hut in het Gesäuse. met een klim van 518m is ze ook haalbaar voor de wat oudere Oostenrijkers, die er van hun zondagse koffie met gebak komen genieten. Indien het niet zwaar geregend heeft is de normale toegangsweg probleemloos. Het grootste probleem bevindt zich in het feit dat je een bergrivier moet dwarsen, zonder brug. Bij normale waterstanden is dit probleemloos, maar indien je hier ’s ochtends vroeg staat, na een nacht van regen, kan de beek wel hoog staan en moet je de iets hogere route nemen bij een wit-rood-wit markering. Er lopen twee paden vanuit de bedding tegen de flank omhoog, maar die komen iets hoger weer samen.

Het verdere pad is absoluut probleemloos. (klimmen: 1u00 à 1u15, dalen: 45′ à 1u00. Wie nog iets meer wel doen vanuit de hut, heeft zeer weinig mogelijkheden voor niet-alpinisten. Als gewone wandelaar kan je nog tot aan de Gsengschärte. Het pad dat echter afdaalt vanuit de Gsengschärte (AUTGS0015A) naar het Johnsbachthal was in 2005 niet verzekerd.

Dit wil zeggen dat je het afdaalt op eigen risico. Het probleem is dat het pad nog niet hersteld is van lawineschade, waardoor een aantal passages op zijn zachts gezegd wat pikant zijn. Het moeilijkste deel betrof een niet gestabiliseerde puinhelling, waar je moest traverseren zonder pad. Het tweede slechtste punt op het pad, betrof een passage, waar het pad weggespoeld was. Er was al een variante gemaakt bovenlangs, maar dat was ook nog niet gestabiliseerd. Veel planken die het pad tot trap moesten omvormen, liggen er doelloos bij ten gevolge van lawineschade. Dit pad is vooral in de afdaling ongeschikt voor minderjarigen en niet-geoefenden. Het klimmen is steeds gemakkelijker dan het afdalen en dit heeft bovendien nog het voordeel dat je niet de volledige afdaling naar de steengroeve in het dal zit te kijken.

In de week heb je er bovendien het geluid van de passage van betonmolens en dergelijke bij. Wanneer je tussen de groene containers tegen de bosrand loopt, kan je afdalen naar de Sagenweg die hier langs deze kant van de rivier loopt. In de omgekeerde richting kan je de containers ook zien staan vanaf het pad langs de rivier. Via de Sagenweg daal je probleemloos langs de oever van de Johnsbach af tot het Ennsdal. Aan de weg ga je naar rechts tot aan de toegang tot de tunnel, die je via de oude weg  (fietsroute) kan omzeilen. Wie de rondwandeling toch wil maken dient zich eerst te informeren naar de toestand van het pad en bij voorkeur de wandeling in de omgekeerde dan de hier beschreven richting te doen.

Vanuit de Haindlkarrhütte vertrekken verder alleen maar de Bergfuhrersteig en het Peternpfad, beiden gequoteerd B en I/II voor de niet gezekerde passages. Enkel geschikt voor mensen met alpiene ervaring of begeleid door een gids.

Gezien het weer voor de eerste dagen geen dusdanige verbetering vertoonde dat we eindelijk zouden kunnen doen, waarvoor we feitelijk naar hier gekomen waren, zijn we naar huis teruggekeerd. En dan mogen we nog van geluk spreken in vergelijking met de mensen die de echte overstromingen van de rivieren hebben meegemaakt later in het seizoen.

Coördinatenlijst: